Alles over sport en voeding

Vorige week bracht het Voedingscentrum het boekje “Alles over sport en voeding” uit. Het boekje kost € 7,95 en heeft 81 pagina’s. Hoewel het boekje goede informatie geeft over de basisvoeding, zijn er toch wat kanttekeningen te plaatsen bij de adviezen voor sporters. Er wordt betoogd dat een sporter zich gewoon op een normaal en gezond voedingspatroon moet focussen, want dat is voldoende. Sporters hoeven geen speciaal dieet te volgen, ze hebben geen extra vitamines nodig, de eiwitshakes en de speciale sportdrankjes worden ook afgeraden. Al lezend wordt duidelijk dat het boekje goede adviezen geeft voor personen die slechts enkele keren per week een uurtje sporten, maar voor de sporter die vaker dan drie keer per week zijn sporttenue aantrekt is het advies toch wat te mager.

Een goede basisvoeding

Het Voedingscentrum geeft in “Alles over sport en voeding” aan dat een goede basisvoeding voldoende is om te gaan sporten en legt aan de hand van de Schijf van vijf uit hoe een gezonde voeding samengesteld kan worden. Bij ieder vak wordt aangegeven welke voedingsmiddelen er in staan en welke voedingsstoffen er geleverd worden en wat de functie is voor sporters. Zo wordt bij het vak zuivel, vlees, vis, ei en vleesvervangers aangegeven dat sporters wat meer eiwit nodig hebben, maar dat de gewone voeding meestal al voldoende levert. Het is verstandig om vette producten vlak voor een sportprestatie te mijden. Vervolgens wordt er kort ingegaan op het advies voor vocht waarbij de verschillende soorten sportdranken wel worden benoemd, maar in het algemeen worden afgeraden.

Adviezen voornamelijk gericht op mensen die af en toe een uurtje sporten

Het Voedingscentrum geeft aan dat sport-specifieke voeding, zoals sportdranken, sportvoedingssupplementen, vitamines en mineralen niet nodig zijn voor sporters. In deze adviezen wordt uitgegaan van mensen die af en toe eens een uurtje sporten. Verder wordt beweerd dat sportvoedingssupplementen niet werken, met uitzondering van creatine voor krachtsporters.
Het klopt dat voedingssupplementen voor mensen die af en toe een uurtje per week sporten geen meerwaarde hebben. Personen die vaker dan drie keer per week sporten kunnen echter wel baat hebben bij gerichte suppletie. Hierbij is het echter wel aan te raden dat de basisvoeding in orde is.

Voedingsadviezen voor sporters die regelmatig en vaak trainen

Voor duursporters wordt aangeraden om 1,2 tot 1,6 gram eiwit per kg lichaamsgewicht te gebruiken. Krachtsporters doe er goed aan om 1,5 tot 2 g eiwit per kg lichaamsgewicht te gebruiken. Voor menig duursporter geldt dat hij/zij deze behoefte al haalt, zoals uit de gegevens van de laatste Voedselconsumptiepeiling blijkt, maar het is altijd aan te raden om je voeding te laten beoordelen door een sportdiëtist. Kracht en duursporters doen er goed aan om de inname van de voeding(sstoffen) goed aan te passen rondom de trainingen en wedstrijden om een zo groot mogelijk voordeel te hebben van met name de extra eiwitten en koolhydraten voor spieropbouw en herstel van de brandstofvoorraden in de spieren.

Zijn sportsupplementen (on)zinnig?

Voor de recreant die af en toe eens een uurtje sport heeft een aanvulling met sport-specifieke voeding geen zin. Voor de sporter die meer dan drie keer per week intensief met zijn/haar sport bezig is, kan gebruik van supplementen zinvol zijn. Welke supplementen is sterk afhankelijk van de basisvoeding, de gezondheidstoestand, het type sport dat bedreven wordt, de fase van de trainingsopbouw en/of wedstrijdvoorbereiding, etc. Voor een persoonlijk advies is het raadzaam om de voeding te laten analyseren door een sportdiëtist. Hoewel er veel supplementen op de markt zijn, is slechts van een beperkt aantal soorten aangetoond dat ze een positief effect hebben op de sportprestatie. Deze supplementen worden genoemd in een factsheet die door de commissie NOC*NSF Team Voeding is ontwikkeld.
Topsporters dienen echter ook rekening te houden dat zij voedingssupplementen gebruiken die voldoen aan de normen van het Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport om de kans op een onbedoelde dopingovertreding door gebruik van vervuilde voedingssupplementen zo klein mogelijk te houden.

Angst en winstoogmerk kunnen slechte raadgevers zijn

Veel sporters die de sportschool bezoeken willen graag gewicht verliezen en een strakker lijf hebben. Er zijn talloze producten op de markt die gewichtsverlies beloven, maar ze leiden alleen tot een lichtere portemonnee. Daarnaast zijn er “adviseurs” die supplementen aanraden omdat onze voeding onvolwaardig zou zijn als gevolg van verarmde grond. Het betreft hier verkopers die inspelen  op een onterechte angst, zoals ook beschreven is in “Gerucht met een luchtje”.
Ook multi levelmarketeers hebben een behoorlijk marktaandeel en proberen  mensen te werven om hun producten te verkopen.
In het algemeen geldt dat er ook binnen de supplementenbranche veel kaf onder het koren is. En om het gemakkelijker en minder doorzichtig te maken kunnen supplementen ook via internet worden besteld.

Bestellen via Internet Russische Roulette

Uit onderzoek naar illegale afslankmiddelen is gebleken dat hier veel vervuilde supplementen op de markt worden gebracht met gevaarlijk stoffen. In het programma “Opgelicht” van dinsdag 13 maart werd nogmaals getoond dat het bestellen van voedingssupplementen, kruidenpreparaten en medicijnen via internet een vorm van Russische roulette is. Meer dan 60% is namelijk vervalst.
Het Ministerie van VWS heeft een website ingericht om mensen tegen deze praktijken te waarschuwen.

Kortom

Het boekje “Alles over sport en voeding” voldoet aardig voor de consument die af en toe een uurtje sport, maar voor de sporter die vaker dan drie keer per week intensief traint is het raadzaam om meer aanpassingen in de voeding door te voeren. Als er supplementen nodig zijn, geldt voor de topsporter: check of je supplement aan de NZVT-eisen voldoet en voor de fitnesser om dopinggeduide supplementen te vermijden en voor Eigen Kracht te kiezen.
En bij twijfel over de sportvoeding: neem dan gerust contact op met de sportdiëtist.

anneke-palsma

Zoek je een advies voor voeding bij jouw sport, dan kun je bij mij terecht.

Drs. Anneke Palsma