Bespaart en beloont bewegen genoeg?

Het is niet snel te laat

Uit onderzoek blijkt dat een gecombineerde leefstijlinterventie succesvol is bij de aanpak van diabetes type 2, maar recent werd ook duidelijk dat hart- en vaatpatiënten minder medicijnen nodig hebben als ze vaker in beweging zijn. Dit is dus weer een nieuw bewijs dat het altijd zinvol is om te starten met meer bewegen. Ook binnen de psychiatrie wordt steeds vaker gegrepen naar sport als medicijn voor het behandelen van depressie en verslaving. Al met al heeft het inzetten op bewegen heel goede kaarten, maar wie daarbij onvoldoende op zijn of haar voeding let loopt nog meer gezondheid en mogelijk levensgeluk mis.

Het half haantjeseffect

Wie gaat starten met sporten denkt vaak dat er meer gegeten mag worden, omdat er voor het sporten veel energie wordt gebruikt. Een prachtig voorbeeld hiervan is het volgende verhaal: Een man had een maandlang keurig het bewegings- en sportadvies opgevolgd en bij de controle bij zijn arts ontdekte hij tot zijn ontsteltenis dat hij aangekomen was. Ook de arts snapte er niets van. De medicus dacht diep na over het probleem en beloofde als de training de volgende keer weer tot extra gewicht zou leiden dat er dan verder gekeken zou worden naar oplossingen. Na een maand bleek dat de patiënt opnieuw een kilo was aangekomen. De arts vroeg toen eens verder door en het bleek dat de man na het sporten eerst langs de snackbar ging en daar een half gegrild haantje at om extra eiwit te nemen na de training voor het spierherstel. Dat was toch teveel van het goede.

Voeding belangrijkste factor gewichtsbeheersing

Onlangs gaf professor Klaas Westerterp in zijn afscheidsrede nog aan dat beweging alleen niet voldoende is voor gewichtsbeheersing. Het half haantjeseffect is een goed voorbeeld hoe sporters het positieve effect van de sportieve activiteit weer gedeeltelijk teniet doen. En dat kan anders. Het voorbeeld van het half haantjeseffect leert dat er voor gewichtsverbetering verder gekeken moet worden dan alleen naar de beweging. Bovendien laat het zien dat mensen geneigd zijn om het effect van extra bewegen op het gewicht te overschatten. Zowel voor gewichtsbeheersing voor de recreatieve sporter als de topper is een goede voedingsstrategie belangrijk, want wie actief is in de sportschool of op het sportveld kan de neiging hebben om dit te compenseren met extra eten. Maar bewegen is nog altijd beter dan alleen zitten, want:…

Sitting is killing

Vorig jaar publiceerde de Lancet een aantal onderzoeken waaruit blijkt dat inactiviteit zelfs leidt tot een verhoging van de sterftekans. Ook in Nederland verdient dit meer aandacht, omdat Nederlanders meer uren per dag zittend invullen dan andere Europeanen volgens onderzoeker Hidde van der Ploeg. Hij concludeert zelfs dat mensen die acht uur tot elf uur zitten per dag zittend doorbrengen een sterftekans hebben die 15% hoger is dan mensen die slechts vier uur per dag zitten en mensen die elf of meer uur zitten hebben zelfs een meer dan 40% hogere kans om te sterven. Al met al cijfers om niet vrolijk van te worden.
Door de inactiviteit van de grote beenspieren worden de glucose en de vetzuren in het bloed minder goed verwerkt. Daardoor wordt de kans op ziekten zoals diabetes en hart en vaatziekten vergroot. Ook de kans op depressie wordt door inactiviteit vergroot.
Nu kennen we wel een beweegnorm, een fitnorm waarin geadvisserd wordt om drie keer per week gedurende 20 minuten intensief te sporten, maar tot nu toe is er nog geen norm voor het maximale aantal uren zitten per dag geformuleerd. Daarom:

Tijd voor actie

Dat kun je zelf al in gang zetten door meer beweging te zoeken door bijvoorbeeld even bij je collega langs te lopen voor een korte vraag, in plaats van de mailen. Om jezelf te monitoren zijn enkele jaren geleden al stappentellers geïntroduceerd en inmiddels kennen we ook allerlei andere registratiemogelijkheden door middel van verschillende hulpmiddelen, zoals de fitbit en we kennen al verschillende varianten op de pianotrap.
Toch kan er nog meer winst geboekt worden aldus het Nederlands Instituut Sport en Bewegen (NISB). Zij organiseren samen met Springlab (what’s in a name) op 17 oktober de active working challange om mensen actiever te laten werken. Zij roepen iedereen op om elk half uur even “uit de stoel te komen” en te bewegen om langdurig zitten te voorkomen. Werkgevers en werknemers worden uitgedaagd om innovatieve methoden aan te dragen om mensen meer in actie te laten komen.

Eten en bewegen voor gezondheid

Het blijkt dat het lonend is om meer te bewegen, omdat het de gezondheid bevorderd en ziekten of herhaling van ziekte-incidenten kan voorkomen.
Daarnaast blijft gezonde voeding nodig, omdat de menselijke motor nu eenmaal beter loopt op goede brandstof. Waarom wel optimale aandacht voor de brandstof in je vervoersmiddel maar vergeet je het onderhoud van je eigen motor?