Bewerkt en rood vlees oorzaak kanker?

Deze week was het weer raak met berichten over voeding en gezondheid. Op 26 oktober werd gemeld dat bewerkt en rood vlees kanker veroorzaakt. Ronkende berichten waardoor een mens zou bang worden om vlees te eten, maar hoe zit het nu echt? Wat zijn de echte bronnen van dit nieuws? Hoe betrouwbaar zijn ze? En wat is nu het beste advies voor de consument?

Vlees oorzaak kanker?

Afgelopen maandag stond er in verschillende kranten zoals de Metro dat bewerkt- en rood vlees kanker veroorzaakt. Onder rood vlees wordt verstaan: vlees van geiten, paarden, runderen, schapen en varkens. Bewerkte vleessoorten zijn gezouten, gerookt  of er zijn enzymatische bewerkingen toegepast om de smaak te verbeteren. Gelukkig waren er ook kranten die het bericht met meer nuance brachten en poneerden dat deze vleessoorten kanker kunnen veroorzaken.
Uiteraard wordt dit dan ook gelijk te baat genomen door de talkshows op televisie: In Late Night was er dezelfde dag al een reactie van voedingswetenschapper Martijn Katan te zien. Hij gaf een heldere en juiste toelichting:  het belangrijk is om matig te zijn met rood vlees en met bewerkte vleessoorten. Hij adviseerde terecht dat het belangrijk is te zorgen voor variatie in het menu door vlees ook eens te vervangen door vis, kip of een andere (vegetarische) eiwitbron. Medisch journalist Aliëtte Jonkers gaf een heldere uitleg hoe de gegevens uit het vleesonderzoek gelezen dienen te worden in haar column “Goed wetenschapsnieuws brengen: het zal media worst zijn”.

De echte onderzoeksconclusies

Het onderzoek vermeldt namelijk dat bewerkt vlees een risicofactor is voor het ontstaan van colorectale kanker en er is een verband aangetoond voor het eten van bewerkt vlees en maagkanker. Rood vlees kan mogelijk tot colorectale kanker leiden en er is een positieve correlatie aangetoond tussen het eten van rood vlees en pancreas- en prostaatkanker.
Medisch journalist Aliëtte Jonkers en voedingswetenschapper Martijn Katan hebben allebei gelijk.
Wie langer in “het voedingsvak meeloopt” schrikt niet meer zo snel van zulke berichten door de media zoals televisie, internet en de kranten en gaat op zoek naar de echte bronnen van de berichten en natuurlijk de echte boodschap.

De bron van de berichten over vlees en kanker

Het bericht over het verband tussen het eten van rood en bewerkt vlees en kanker is afkomstig van het International Agency for Research on Cancer (IARC). Het IARC is een onderdeel van de World Health Organisation (WHO). Het IARC werd in 1965 opgericht en coördineert allerlei onderzoeken om de oorzaken van kanker op te sporen. Door kennis te vergaren over de oorzaken kunnen er betere strategieën worden bedacht om kanker te voorkomen. Het IARC bekijkt onderzoeksgegevens van de hele wereld en vergelijkt deze met elkaar om verschillen en overeenkomsten tussen landen onderling in kaart te brengen. Door deze bundeling van gegevens wordt de doelmatigheid in het onderzoek naar kanker dat door allerlei onderzoeksinstituten overal in de wereld vergroot. De IARC is daardoor de belangrijkste en betrouwbaarste “leverancier van kennis over onderzoek naar- en preventie van kanker”.

Wat is nu het beste advies voor de (sportende) consument

Vlees is ook een leverancier van eiwitten met een hoge biologische waarde, B-vitamines en mineralen. Uit de laatste voedselconsumptiepeiling blijkt echter dat de Nederlander gemiddeld 50 g bewerkt vlees en 30 g rood vlees per dag eet. Dat wil dus zeggen dat er nog mogelijke nog wel een grote groep Nederlanders een verbeterslag kan maken door minder bewerkt vlees te eten. Het advies van het Voedingscentrum voor de dagelijkse inname van vlees(vervangingen) van 100-125 g totaal per dag hoeft op basis van deze gegevens niet te worden gewijzigd, maar dient wel voorzien te worden van de toevoeging: neem gemiddeld niet meer dan 50 g bewerkt vlees per dag.
Wie geen rood- en of bewerkt vlees (meer) wil eten kan dit prima vervangen door kip, vis, ei of vegetarische vleesvervangers.
Volgende week worden de nieuwe Richtlijnen Goede Voeding 2015 bekend gemaakt. Ook daarin zal zeker ingegaan worden op de laatste inzichten over het verband tussen het eten van vlees en (darm)kanker.

anneke-palsma

Zoek je een advies voor voeding bij jouw sport, dan kun je bij mij terecht.

Drs. Anneke Palsma