Duurzaam koel drinken

Na 75 jaar is het warmterecord in Nederland uiteindelijk toch verbroken. Op 25 juli 2019 werd het namelijk 40,7⁰C in Gilze-Rijen. De mens is niet zo goed bestand tegen zulke hoge temperaturen. Het is belangrijk om vooral voldoende te drinken. Wat drinkt Nederland zoal en wat kunnen we daarin verbeteren om gezond te blijven en rekening te houden met duurzaamheid bij de vochtkeuze?

Wat drinkt Nederland?

We kennen verschillende vochtbronnen in de voeding in Nederland. Volgens de laatste voedselconsumptiepeiling drinken “we” gemiddeld 1,7 liter vocht per dag. Het grootste deel van de vochtinname bestaat uit water, gevolgd door koffie, thee, frisdranken, vruchtensappen en alcoholische dranken. Als we daarbij het gebruik van zuiveldranken optellen komen we aan 2 liter totale vochtinname. Verder wordt er gemiddeld bijna 1 glas alcoholische drank per dag gedronken. Bij deze getallen is uitgegaan van de gegevens van Nederlanders in de leeftijd van 1-79 jaar.

Gezondste drankje is afhankelijk van situatie

Voor het bepalen wat het meest gezonde drankje is moet er gekeken worden naar de situatie waarin er vocht gebruikt wordt. En daarbij gaat het niet alleen om het moment maar het vochtgebruik moet passen in het gehele beeld. Iemand die weinig eet, door gebrek aan eetlust kan als advies krijgen om energieverrijkte eiwitverrijkte drinkvoeding te gebruiken. Voor personen met (dreigende) ondervoeding zijn deze dranken zeer gezond, maar mensen met een gezond gewicht moeten deze dranken mijden.
Smoothies hebben bij veel mensen een gezond imago, omdat ze fruit, groente en eventueel zuiveldranken bevatten. Juist doordat alle ingrediënten fijn gemalen worden houd je een vezelarm suikerrijk drankje over. Voor wie op zijn/haar gezonde gewicht wil letten zijn smoothies dus geen aanrader.

Frisdrank, sportdrank en vruchtensap

Frisdranken en vruchtensappen bevatten enkelvoudige en tweevoudige suikers. Omdat de inname van suikers gerelateerd is aan overgewicht en diabetes wordt het gebruik van deze dranken afgeraden. Daarom zijn ze ook niet opgenomen in de Schijf van Vijf. Voor sporters die extreme inspanningen verrichten geldt dat zij juist een voordeel kunnen hebben bij het gebruik van isotone sportdranken voor snelle toevoer van brandstoffen. In hun geval zou je deze dranken dan toch als “gezond in die situatie” kunnen definiëren, maar voor een niet-sporter leveren deze dranken alleen maar “loze calorieën”.
Vruchtensap kan een alternatief zijn voor mensen die onvoldoende fruit (kunnen) eten, maar dan is het toch aan te raden om “maat te houden” en als er helemaal geen fruit wordt gegeten om het hooguit bij 2 glaasjes per dag te houden om de inname van enkelvoudige en tweevoudige suikers te beperken.

Zuiveldranken of zuivelvervangers?

Zuiveldranken vormen in de Nederlandse voeding een belangrijke bron van de dagelijkse eiwit, calcium en vitamine B2-inname. Daarnaast is het ook een belangrijke bron van vitamine B12. Voor mensen die zuivel mijden geldt dat zij andere voedingsbronnen moeten zoeken voor deze voedingsstoffen. Hierbij kun je denken aan sojamelk verrijkt met calcium, vitamine B2 en B12. Gezoete zuiveldranken zijn geen aanraders, omdat deze dranken ook weer bijdragen aan extra suikerinname lees maar eens in Naturel nostalgie.
Zuivelvervangende dranken leveren weer beduidend minder eiwitten en vaak meer toegevoegde suikers, zie ook hier.

Advies voor koffie en thee in de Richtlijnen Goede Voeding (RGV)

In de Richtlijnen Goede Voeding (RGV) van 2015 is voor het eerst een aanbeveling opgenomen voor koffie en thee. Er wordt aangeraden om gefilterde koffie te gebruiken om dat dat samen lijkt te gaan met een lager risico op hart- en vaatziekten, een beroerte en diabetes.
Ook kwam de commissie die de RGV heeft opgesteld tot de conclusie dat 3 koppen groene of zwarte thee per dag samengaat met het minder vaak optreden van een beroerte en het zou ook samengaan met een lager risico op diabetes. Let wel het gaat hier niet om oorzakelijke verbanden, maar er is sprake van het samengaan van het drinken van gefilterde koffie en/of thee en het verminderd voorkomen van hart- en vaatziekten bij koffie en het minder vaak voorkomen van een beroerte en diabetes bij het drinken van gefilterde koffie en groene en zwarte thee.
Koffie en thee zijn bijvoorbeeld prima dorstlessers op warme dagen, maar dan is het wel verstandig om de suiker weg te laten.

En hoe kun je dan duurzaam gezond drinken?

Duurzaam is als je verspilling van goederen en energie tegengaat. Milieu Centraal heeft een factsheet over Klimaatbelasting van dranken samengesteld om consumenten op te roepen om de dorst ook bij hittegolven  klimaatvriendelijk  te lessen. De belangrijkste tips daarbij zijn:
1. Drink koel kraanwater als je dorst hebt. In Nederland hebben we gelukkig kraanwater van prima kwaliteit.
2. Gebruik bij het zetten van koffie en bereiden van thee niet meer water dan je nodig hebt. Laat niet de gootsteen de grootste koffie- en theedrinker zijn.
3. Houdt je aan de aanbevelingen van de Schijf van Vijf voor zuivelhoudende dranken.
4. Vanuit gezondheidsoogpunt is het raadzaam om zo weinig mogelijk frisdranken, sportdranken, vruchtensappen en alcoholhoudende dranken te drinken.
5. Kies bij verpakte dranken voor een statiegeldverpakking om een optimale recycling mogelijk maken.
6. Lever statiegeldvrije verpakkingen gescheiden in volgens de afvalscheidingswijzer.
7. Voor meer tips zie ook hier.

En verlang je naar een verkoelende regenbui? Klik dan eens hier en sluit je ogen erbij om de regen te visualiseren….

anneke-palsma

Zoek je een advies voor voeding bij jouw sport, dan kun je bij mij terecht.

Drs. Anneke Palsma