Eetstoornissen bij mannen uit taboesfeer
In de literatuur zijn er meer verslagen te vinden van vrouwen met eetstoornissen dan over mannen. Toch kunnen ook mannen kampen met eetstoornissen. Ricky Frissen schreef op basis van zijn eigen ervaringen tijdens zijn eetstoornis welke signalen bij mannen kunnen wijzen op eetstoornissen. Zijn eigen eetstoornis was voor hem de reden om de HBO Voeding en diëtetiek te volgen. Hij wil met zijn boek aandacht vragen voor de specifieke problemen van mannen met eetstoornissen.
Het verhaal van Ricky Frissen
Ricky Frissen moest stoppen met voetballen vanwege blessures. Hij twijfelde aan zichzelf, zijn uiterlijk en zijn plaats in de groep op school. Om zijn onzekerheid over zichzelf en zijn fysiek startte hij met krachttraining. Naarmate hij daarbij meer verbeteringen merkte zorgde dat bij hem voor meer perfectionisme. Hij streefde naar een gespierder, strakker en gortdroge fysiek. Toch hielp het allemaal niet om zijn zelfvertrouwen te verbeteren. Het leidde tot het gebruik van middelen om zijn fysiek te benadrukken en een eetstoornis. Toen de last van het verstoorde eetgedrag te zwaar werd leidde dat tot een depressie en slapeloosheid. Hij besloot psychologische hulp te zoeken. Toen hij zich ontworsteld had aan de greep van zijn eerstoornis besloot hij zijn verhaal te delen in Mens Health om het taboe rondom eetstoornissen bij mannen te doorbreken. Ook Nieuws voor Diëtisten besteedde aandacht aan zijn boek.
Wat beschrijft Frissen precies?
Frissen beschrijft in ieder hoofdstuk door middel van korte intermezzo’s hoe de eetstoornis door hem is ervaren. Hij maakt duidelijk hoe fragiel het evenwicht kan zijn tussen normaal en verstoord eetgedrag. Hij beschrijft daarbij wat een eetbui is en hoe een binge eating disorder geleidelijk kan ontstaan. Ook beschrijft hij wat de gevolgen van deze eetstoornis kunnen zijn. Hij moest zelf de normale gevoelens van honger, trek, verzadiging en een ongewoon vol gevoel weer leren herkennen. Ook beschrijft hij welke tools hem hebben geholpen bij het vergroten van zijn motivatie en om doelen binnen zijn behandeling te formuleren. Daarbij zet hij vooral in op het aanleren van mindfull eten, intuïtief en intentioneel eten. Deze manieren van eetgedrag dragen bij aan een goede relatie met voeding, aldus Frissen. Frissen geeft tips hoe het nieuw aangeleerde eetgedrag het beste beklijft. Daarnaast geeft de auteur tips om terugval naar een verstoord eetgedrag te voorkomen.
Hobbelige reis als metafoor
Frissen beschrijft hoe het behandelingstraject in zijn praktijk eruitziet aan de hand van de metafoor van een autorit voor een vakantiereis. Hij gebruikt daarbij ook voorbeelden die hij in zijn eigen praktijk heeft gezien. De auteur geeft in het begin van zijn boek aan dat hij wel voedingskundige, maar geen psychologische begeleiding kan bieden. Toch zoomt hij in zijn boek vooral in op de gedragsmatige voedingsadviezen. Hij geeft aan dat hij zich baseert op wetenschappelijke inzichten, maar de bronvermeldingen in het boek zelf ontbreken, evenals op zijn website. Toch benoemt hij in zijn boek wel enkele wetenschappers die hem geïnspireerd hebben voor het ontwikkelen van zijn eigen benadering.
Andere definitie van gezondheid dan gebruikelijk
Bij de definitie van gezondheid gaat Frissen uit van de WHO-definitie uit 1948 waarin gezondheid werd gezien als “een toestand van een volledig fysiek, geestelijk en sociaal welbevinden, en niet louter het ontbreken van ziekte” [link: (pag. 65 uit “Vrijheid van voeding”). Omdat hij deze definitie niet volledig genoeg vindt gaat hij daarna toch uit van “Flourishing Health” als benadering van gezondheid. Deze definitie van VanderWeele omvat naast fysiek, sociaal en mentaal welzijn ook componenten als zingeving, karakterontwikkeling en deugd en financiële en materiële stabiliteit.
Normaliter wordt de definitie van positieve gezondheid van Machteld Huber gebruikt. Daarbij is het zich voortdurend kunnen aanpassen aan nieuwe situaties het belangrijkste uitganspunt.
Waarom juist dit boek?
Ricky Frissen wil het taboe over eetstoornissen bij mannen graag doorbreken. Hij beschrijft zijn eigen ervaringen en lardeert dat met wetenschappelijk onderzoek. Daarbij beschrijft hij vooral hoe je rode vlaggen die wijzen op een eetstoornis kunt (h)erkennen. Hij ziet het nu als zijn missie om andere fitnessers te behoeden voor eetproblemen. Het boek is nadrukkelijk niet bedoeld als vervanging van psychologische hulp zoeken. Hij wil mensen bewust maken van de signalen die op een verstoord eetgedrag kunnen wijzen. Daarnaast hoopt hij dat de tips om verstoord eetgedrag te voorkomen kunnen bijdragen om deze eetstoornissen tijdig te herkennen en te voorkomen.
Van hulpvrager naar coach en diëtist
Ricky Frissen was vanaf 2015-2017 in behandeling omdat hij leed aan een binge eating disorder. In het eerste deel van zijn boek “Vrijheid van voeding” doet hij kort zijn verhaal uit de doeken. Hij neemt de lezer gelijk mee in zijn verhaal door het beschrijven van wat er vooraf kan gaan aan een eetbui. Het gaat dan over de onbedwingbare niet-te-stillen honger waar hij dagelijks tegen vecht, terwijl hij van zichzelf niet teveel mag eten. Daarnaast benoemt hij het maniakaal met krachttrainingen en cardio bezig zijn en de vicieuze cirkel van het afwisselen van eten-vasten en bewegen. Wanneer hij zich bewust wordt van zijn eetprobleem staat de strijd tegen de binge eating disorder centraal. Daarnaast worstelt hij ook met de schaamte voor deze ziekte.
Uiteindelijk maakte hij er zijn levensmissie van om mensen te bevrijden van de gevangenschap van deze eetstoornis. Hij deed hiervoor vaardigheden op door de HBO Voeding en diëtetiek aan de Hogeschool Arnhem-Nijmegen succesvol af te ronden.
Bruikbaarheid van het boek
De gebruikte metafoor van een reis naar nieuw gedrag is sterk vormgegeven en zorgt voor een mooie verhaallijn. Daarnaast legt de schrijver aan de hand van zijn eigen ervaringen heel duidelijk uit hoe fragiel de lijn kan zijn tussen een eetstoornis en fanatiek lijnen/gezond eten en sporten. De voedingsinformatie in het boek is echter summier uitgewerkt terwijl het onderdeel gedragsverandering de hoofdmoot van de informatie vormt. Dat is in tegenstelling tot wat de schrijver in het begin van het boek belooft.
Het onderscheid tussen eigen mening, eigen ervaring en wetenschappelijke onderbouwing had nog scherper weergegeven kunnen worden door bronverwijzingen in de tekst op te nemen. Door het ontbreken van de bronvermeldingen is het onduidelijk hoe sterk het wetenschappelijk bewijs is. Het is ook jammer dat het boek veel d/t-taalfouten bevat en af en toe zinnen “die niet lekker lopen”, waardoor de leesbaarheid soms wat minder goed is.
Toch is het de moeite waard om dit boek te lezen, omdat het een moedige poging is om het probleem en de schaamte rondom eetstoornissen bij mannen te doorbreken. Het boek is verkrijgbaar via de website van de auteur en kost € 25,–.
