Energydrink maakt vleugellam

Energiedranken en energydrinks

Er zijn energiedranken met en zonder cafeïne. Energiedranken zonder cafeïne bevatten koolhydraten (suikers) en ze worden door sporters gebruikt om de energievoorraad (spierglycogeen) aan te vullen na een training of een wedstrijd.
Het bericht in het Algemeen Dagblad en dit bericht hebben betrekking op energiedranken met cafeïne, ook wel aangeduid als energydrinks. Deze bevatten evenveel koolhydraten als de energiedranken zonder cafeïne, maar ze zijn ook in light-versies verkrijgbaar. Energydrinks kunnen de alertheid verhogen en vermoeidheid uitstellen en ze worden voornamelijk gebruikt door jongeren en bezoekers van dancefeesten, maar er zijn nadelige effecten van gerapporteerd. Op sommige Nederlandse scholen mogen ze niet meer worden gebruikt, omdat kinderen er onrustig van kunnen worden. En recent zijn er meer ongunstige effecten gemeld.

Energy omgezet in rusteloosheid

In Amerika werd gerapporteerd dat energydrinks hartkloppingen, verhoogde bloeddruk bij kinderen, adolescenten en jongvolwassenen kunnen veroorzaken. Daarnaast kunnen klachten bij ADHD verergeren. Energydrinks leiden in combinatie met methylfenidaat, de werkzame stof in de ADHD-medicijnen Ritalin^® en Concerta^®, mogelijk tot hartklachten.
In Australië nam het aantal meldingen van ongewenste effecten van energydrinks toe van 12 in 2004 naar 65 in 2010. De bijwerkingen, zoals hartkloppingen, trillen, prikkelbaarheid en rusteloosheid kwamen bij een gecombineerd gebruik met alcohol, cafeïnetabletten, XTC en andere stimulantia, andere cafeïne-houdende dranken en drugs voor, maar ook als er alleen energydrinks waren ingenomen.

In Nederland lijkt het mee te vallen

In Nederland werden in 2009 21 blootstellingen genoteerd, waarvan 8 bij personen van 13 tot en met 17 jaar en in 2010 werden 16 blootstellingen gemeld, waarvan slechts 2 bij jongeren. Het Nederlands Informatie Centrum Vergiftigingen concludeert hieruit dat dranken, die cafeïne en andere stimulerende stoffen kunnen bevatten, vooralsnog niet tot een stijging van het aantal acute overdoseringen lijken te leiden. Hierbij zei opgemerkt dat het hier alleen om geregistreerde meldingen gaat.

Bijwerkingen door cafeïne

Een hoge inname van cafeïne kan leiden tot hartkloppingen, hoge bloeddruk, hoofdpijn, slapeloosheid, rusteloosheid, misselijkheid, trillende handen en een verhoogde urineproductie. Het is moeilijk te voorspellen of en in welke mate iemand last krijgt van deze bijwerkingen. In de praktijk vallen de bijwerkingen over het algemeen mee als er gebruik gemaakt wordt van normale hoeveelheden cafeïne in de voeding, maar energydrinks drinken gemakkelijk weg en het is gemakkelijk om een te hoge inname te bereiken. Een hoge inname van cafeïne (9 mg/kg) leidt tot een extra uitstoot van adrenaline.

Het etiket vertelt niet alles

Naast de cafeïne die op het etiket staat vermeld, wordt aan sommige energydrinks ook guarana, kola nut en yerba mate toegevoegd. Deze bestanddelen bevatten ook cafeïne. Guarana kan 40 tot 80 mg cafeïne per gram leveren. Het cafeïnegehalte van de andere twee ingrediënten is beduidend lager dan dat van guarana. Fabrikanten hoeven bij de samenstelling niet te vermelden dat de bovengenoemde ingrediënten tot een hoger cafeïnegehalte leiden dan er op het etiket staat vermeld en doordat vloeistoffen gemakkelijk ingenomen kunnen worden is de kans op overdosering groot.  

Wat zit er nog meer in?

Naast cafeïne bevatten ze taurine en glucuronolacton. Taurine kan door het menselijk lichaam zelf worden aangemaakt en het komt voor in dierlijke producten. Het is niet bekend of een te hoge inname van taurine schadelijk is. Ook het effect van glucuronolacton in het lichaam is niet bekend, maar het gehalte van deze stof in energydrinks is hoger dan in andere voedingsmiddelen.

Veilig gebruik van energydrinks

Voor kinderen, adolescenten en jong volwassenen wordt aangeraden om ten hoogste 1 à 2 blikjes energydrink per dag te gebruiken. Dat komt overeen met 2 blikjes cola of 2 kopjes koffie. Voor zwangere vrouwen en vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven ligt de limiet op 3 blikjes per dag, omdat cafeïne schadelijk kan zijn voor het ongeboren kind. Naarmate een moeder meer cafeïne binnenkrijgt, stijgt de kans op een miskraam of op een baby met een laag geboortegewicht. Voor volwassenen geldt een maximum van  4 blikjes per dag.
Gezien de nieuwste gegevens is gecombineerd gebruik met andere middelen, zoals medicijnen, alcohol, stimulantia en drugs af te raden.

Energydrinks maken vleugellam

De gezoete versies van deze drankjes bevatten evenveel suiker als frisdrank, ofwel vijf klontjes per blikje van 250 ml. Veel gebruik van energydrinks kan leiden tot overgewicht en obesitas en tandbederf veroorzaken. Zowel de ongezoete als de gezoete versies bevatten voedingszuren, evenals gewone frisdranken en sportdranken. Daardoor kunnen ze tanderosie veroorzaken.
Kortom van veel en vaak gebruik wordt je trager, omdat je op den duur te zwaar wordt. Dus veel gebruik van energydrinks geeft geen vleugels, maar maakt vleugellam.