Fractalbloemkool?

De echte naam is: Romanesco

Deze groente heeft een mooi maar ook een fascinerend en merkwaardig uiterlijk. Als je niet beter zou weten zou je kunnen denken dat het een voedingsmiddel is dat uit een 3d-printer afkomstig is. De eerste keer dat ik deze groente bij onze groenteman zag liggen dacht ik meteen aan de fractals die er met bepaalde screensaverprogramma’s op het computerscherm getoverd werden. Daarom noemden we deze groente in de huiselijke kring ook al snel “fractalbloemkool”, maar de echte naam van deze fraaie groente is Romanesco. Deze naam lijkt ontleent te zijn aan de herkomst van deze groente. De groente werd al in de zestiende eeuw in Italië beschreven als de Romeinse Broccoli en die naam werd later verbasterd tot romanesco.

Kleurige bloemkoolfamilie

Romanesco (Brassica oleracea convar. botrytis var. Botrytis) is verwant aan broccoli (Brassica oleracea convar. botrytis var. Cymosa) maar het is ook familie van de Nederlandse bloemkool (Brassica oleracea convar. botrytis var. Botrytis). Deze groentes behoren tot de plantenkundige geslacht van de koolsoorten uit de kruisbloemenfamilie. Naast de groene en witte varianten van deze groentes zijn er ook paarse en oranje bloemkoolsoorten op de markt.

(Bloem)koolsoorten bron van vitamine C en vitamine K

Qua smaak lijken de bloemkoolsoorten veel op elkaar en ze vertonen ook grote overeenkomsten in de voedingswaarde. Het zijn goede leveranciers van vitamine C en vitamine K en ze zijn ook rijk aan glucosinolaten. Dit zijn stoffen met een bittere smaak die de plant ook beschermen tegen insectenplagen. Daarnaast hebben glucosinaten mogelijk beschermende eigenschappen tegen kanker. Vitamine C zorgt onder andere voor een goede aanmaak van bindweefsel en het heeft invloed op de opname van ijzer uit de voeding. Vitamine K speelt een rol bij de bloedstolling en bij de stevigheid van de botten.

(Fractal)bloemkool: groente voor wiskundigen?   

Nee, helaas is er (nog) niet aangetoond dat deze groenten ervoor kunnen zorgen dat wiskundeknobbels aangroeien, of dat wiskundige vaardigheden beter behouden blijven als je voldoende van deze groenten eet. Maar als je de torentjes van de Romanesco goed bekijkt kun je daar een mooie wiskundige formule in terugzien die aan de Fibonaccireeks doet denken. Dit geldt ook voor bloemkool en broccoli, maar de torentjes van de romanesco zien er wel heel erg strak uit.
De Fibonaccireeks ontstaat doordat je twee opeenvolgende getallen in een reeks bij elkaar optelt om het volgende getal te krijgen, zoals 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, etc. De fractals zoals je hiernaast ziet afgebeeld kon je laten groeien op je scherm. In dit filmpje wordt het verband tussen de Fibonaccireeks en het ontstaan van fractals uitgelegd. Ook voor mensen die niets van wiskunde snappen is dit filmpje echt een aanrader. Ook de romanesco wordt als voorbeeld van een natuurlijke fractal getoond. Het is fascinerend om te zien dat de Fibonaccireeks vaker in de natuur voorkomt dan je misschien denkt, oftewel je kunt eruit leren dat fractals een heel natuurlijk verschijnsel zijn…

Culinaire verrassing

De bloemkoolsoorten kunnen zowel gekookt als rauw worden gegeten en ze kunnen ook gefrituurd worden. Tegenwoordig worden ze zelfs vermalen en als bloemkoolrijst aangeboden zodat mensen aangemoedigd worden om meer groenten te eten. Als het daarbij om de romanesco gaat is het dan wel weer jammer dat je niets meer van de mooie fractals terugziet als je deze in kleine stukjes hebt gesneden of gemalen.