Geen bloeiende pizzavelden in Amerika

Soms worden zijn er nieuwsberichten die je amper kunt geloven, maar zoals vaker wordt de fantasie ook hier overtroffen door de realiteit. In Amerika zou pizza tot de groentes worden gerekend. Omdat obesitas bij volwassenen en kinderen nog vaker voorkomt dan in ons land is dat een vreemd bericht. Hebben ze een andere recept voor de pizza, waardoor er meer groente en minder zetmeel wordt gebruikt? Is het een misverstand door vertaalfouten? Of schuilt er meer achter, bijvoorbeeld politieke of industriële belangen? En hoe luidde het bericht eigenlijk?

Pizza een groente?

Op 16 november werd in het Nederlandse nieuws vermeld dat de Verenigde Staten van Amerika besloten hebben dat pizza een groente is. Onderzoek leert dat het toch net even anders is: Het congres wees het voorstel van de USDA, de Amerikaanse equivalent van het Voedingscentrum, af om meer groenten in de schoolmaaltijden aan te bieden, vanwege de kosten. De bestaande minimale eis blijft gehandhaafd, waardoor een beetje tomatenpuree op de pizza ervoor zorgt dat pizza als een volwaardig lunchgerecht wordt gezien. Dit is niet het gevolg van vernieuwde inzichten, maar het resultaat van een sterke lobby van de industrie.

Wat staat er in het USDA voorstel?

Het United States Departement of Argiculture (USDA) wil dat de schoolmaaltijden voor de kinderen minder verzadigd vet, bewerkte graanproducten en zout bevatten, maar dat er meer groente in de gerechten wordt verwerkt. Het USDA is de Amerikaanse collega-organisatie van het Voedingscentrum. Het USDA adviseerde aan de overheid om bij het schoolontbijt een halve portie en bij de lunch een hele portie fruit erbij te doen. En voor het eerst is er geadviseerd  om vaker groene en oranje groenten en peulvruchten op het menu te zetten en wat minder vaak zetmeelrijke groenten zoals doperwten en maïs aan te bieden.
Verder dient de helft van de graanproducten te bestaan uit volkorenproducten, terwijl er nu alleen bewerkte graanproducten worden gebruikt. Voor de melkproducten geldt dat halfvolle en magere melkproducten de voorkeur hebben.
Meer over de huidige en de gewenste aanbevelingen is te vinden vanaf pagina 7 van het adviesrapport van de USDA.

Wat is het voorstel van het congres

In het congresvoorstel wordt niet ingegaan op de argumentatie van de USDA. Sterker nog: de woorden “vegetable(s)”, “nutrition” en “food” komen in het 440 pagina’s dikke congresvoorstel respectievelijk 2, 29 en 95 keer voor, terwijl deze termen in het 78-bladzijden tellende rapport van de USDA 178, 233 en 805 keer worden genoemd.
Het advies van de USDA wordt niet opgevolgd, omdat de overheid dat te duur vindt. Het doorvoeren van de verbeteringen zou een aanslag betekenen op het voedingsbudget van scholen en dus op dat van overheid en burgers, doordat het geld ergens vandaan gehaald moet worden…
Er wordt niet ingegaan dat het opvolgen van het advies tot een afname van overgewicht en de gevolgen daarvan zou kunnen leiden. En er wordt niet bedacht dat dit tot een kostenbesparing op langere termijn zou kunnen leiden…

Brief van senatoren

Voordat het adviesrapport werd besproken ontving het Ministerie van Landbouw een brief van negen senatoren die pleiten om vooral niets te wijzigen aan de aanbevelingen voor groente, omdat kinderen anders gedwongen worden om groente te eten die ze niet lusten. Ze veronderstellen dat veel van de groentes die aangeraden worden in de vuilnisbakken zullen belanden. Ze geven aan dat de hoeveelheden aardappelen kunnen worden gehandhaafd, ‘als ze gebakken worden in plaats van gefrituurd’ en ‘als er een beetje broccoli aan toegevoegd wordt als versiering levert het een grote bijdrage aan kalium en voedingsvezel.’
Is hier sprake van gebrek aan kennis over gezonde (op)voeding, of…???

Invloed industrie?

In een bericht van de Associated Press wordt opgemerkt dat de producenten van ingevroren pizza’s, de zoutindustrie en de aardappeltelers een sterke lobby hebben in het Amerikaans Congres, waardoor de voorstellen van het USDA geblokkeerd worden.
Ook Walter Willet gaf al eerder aan dat de invloed van de agrarische en voedingsindustrie op ontwikkeling van de aanbevelingen te groot is. Op 16 september riep Mr. Olivier De Schutter (expert op het gebied van de mensenrechten bij de Verenigde Naties) de wereldleiders op om de productie van ongezonde voedingsmiddelen aan banden te leggen, maar kennelijk wegen financiële belangen ook in de VS zwaarder dan welzijn en gezondheid.

Moraal van dit verhaal

Geld maakt overheden en industrie kortzichtig en dat kan remmend werken om gezond voedingsbeleid uit te voeren.
Wie pizza als groente ziet, gelooft wellicht ook in bloeiende pizzavelden. Maar helaas, ook in de VS zijn tot op heden geen bloeiende pizzavelden ontdekt, terwijl de VS al lang geleden helemaal in kaart is gebracht. En dat beetje tomatenpuree op de pizza is bij lange na niet voldoende om aan de aanbevolen hoeveelheden voor groente te voldoen.
Hoewel de overheid in de VS weet dat obesitas bij kinderen steeds vaker voorkomt, blijven ze een korte termijn visie hanteren. Men realiseert zich kennelijk niet dat je met  gezonde (op)voeding niet vroeg genoeg kunt beginnen.
En last but not least: Check het nieuws bij de bron. Geruchten planten zich doorgaans sneller voort dan dat ze bestreden (kunnen) worden. Bovendien gedragen ze zich als onkruid: ze komen steeds weer terug ;-).
Voor de lezers die het verschil tussen een pizza en groente niet begrijpen is er een speciaal voorlichtingsfilmpje gemaakt.

anneke-palsma

Zoek je een advies voor voeding bij jouw sport, dan kun je bij mij terecht.

Drs. Anneke Palsma