Gemaksvoedsel: lekker en gezond?

Bij de zorg voor maaltijden zie je soms echt uitersten: er zijn mensen die hun uiterste best doen om de lekkerste ingrediënten in te kopen voor hun maaltijden en daarna zich inzetten om een heerlijke en gezonde maaltijd te bereiden. Maar er zijn ook mensen die het liefst snelle vloeibare maaltijden nemen om zo weinig mogelijk tijd aan de zorg voor hun voeding te besteden. Hoe gezond is dat?

Van zelfzorg tot zelfbouwmaaltijd

De meeste mensen doen zelf hun boodschappen en ze bereiden de maaltijden thuis in hun eigen keuken. Bij de gebruikte levensmiddelen is de laatste decennia wel een verschuiving opgetreden van verse ingrediënten naar wat meer kant-en-klaar-producten. Dat laatste gaat dan wel weer gepaard met een hogere inname van zout en transvetten en suiker. Toch lijkt er de laatste jaren meer belangstelling te komen voor het gebruik van verse ingrediënten voor de maaltijden.
Voor de mensen die veel moeite hebben met het verzinnen van een lekkere maaltijd zijn er inmiddels diverse leveranciers van maaltijdboxen met daarin allerlei verse ingrediënten en creatieve recepten. Hierbij zijn er ook boxen die vooral lokale producten en/of duurzame producten bevatten. Daarnaast kunnen er tegenwoordig ook boodschappen online worden besteld bij de bekendste grootgrutter van het land.

Snelle vloeibare alles-in-een-maaltijden

Toch zijn er mensen voor wie dit niet ver genoeg gaat. In de Verenigde Staten werd daarom door de softwareontwikkelaar Rhinehart een plantaardig poedermengsel samengesteld dat de gehele voeding kan vervangen. Het poeder is daar in de handel onder de naam Soylent. Deze naam is ontleend aan de film Soylant green uit 1973 waarin het thema overbevolking wordt belicht.
In Nederland werd dit idee ook uitgewerkt door Joey Koningsbruggen. Naar eigen zeggen schijnt er wel belangstelling te zijn voor deze maaltijden. Volgens Koningsbruggen zouden mensen die lange dagen maken en sporters belangstelling hebben voor deze maaltijden. De samenstelling van de maaltijden zou volgens Rhinehart en Koningsbruggen wel overeenkomen met de eisen die aan een gezonde voeding worden gesteld, maar daar zijn behoorlijke kanttekeningen bij te plaatsen.

Vloeibare voeding gezond?

Het lijkt een ideale manier om bewerkelijke maaltijden te vervangen door vloeibare voeding voor mensen die weinig tijd aan hun voeding willen besteden, maar er zitten toch nog wat haken en ogen aan. Een vloeibare voeding is in dit geval wel constant van samenstelling, maar deze is niet afgestemd op de behoeften van een individu. Het is dus niet duidelijk of iedere volwassene voldoende van alle voedingsstoffen kan binnenkrijgen met zulke vloeibare maaltijden. Voor sporters die doorgaans al een hogere behoefte hebben voor verschillende voedingsstoffen, zijn deze maaltijden dus bepaald geen aanrader.
Daarnaast wordt er niet meer gekauwd. En laat nu het kauwen heel goed zijn voor de hersenactiviteit. Voor mensen die lange werkdagen maken en hun werk niet willen onderbreken voor een etenspauze zijn deze maaltijden af te raden. Juist het pauzeren om te eten en het  genieten van maaltijden is belangrijk. Het zorgt voor rustmomenten die broodnodig zijn om voldoende energie te hebben om alert te blijven bij moeilijke taken.
Mensen die lange tijd vloeibaar eten, missen op den duur toch de smaak en het mondgevoel van allerlei voedingsmiddelen. Het langere tijd vloeibaar eten leidt ook tot het afwennen van allerlei smaken van de verschillende voedingsmiddelen.

Sociale aspecten van eten

Naast de smaak is ook het sociale aspect van maaltijden voor de meeste mensen belangrijk. Dat wil niet zeggen dat je alleen een goede maaltijd gebruikt als er anderen bij zijn. Het “samen eten” wordt ook gebruikt als sociaal smeermiddel. Denk maar eens aan zakenlunches, staatsbanketten en een feestelijk etentje als er wat te vieren valt. Kortom wie de gewone maaltijden zou vervangen door vloeibare maaltijden mist heel veel van de gezelligheid van het samen eten.

Kost het bereiden van maaltijden echt zoveel tijd?

Wie het een beetje slim aanpakt is doorgaans veel minder tijd kwijt aan het bereiden van een warme maaltijd dan enkele decennia geleden. Dat komt doordat we veel meer handige keukenapparatuur hebben dan vroeger. Daarnaast zijn er ook steeds meer recepten ontwikkeld met een korte bereidingstijd. En voor wie echt eens een keer minder tijd heeft kan zelfs beschikken over voorgesneden groenten. Het nadeel daarvan is wel dat deze wat voedingsstoffen verliezen tijdens het wassen.
Voor wie echt behoefte heeft aan gemakkelijk te bereiden recepten kan vaak genoeg inspiratie opdoen uit verschillende bladen van supermarktketens of de website van het Voedingscentrum.
En wees nou eerlijk: wie van zichzelf houdt gunt zichzelf toch ook de beste en de lekkerste verpakking voor de bouw, beschermende en brandstoffen die door onze voeding worden geleverd!

anneke-palsma

Zoek je een advies voor voeding bij jouw sport, dan kun je bij mij terecht.

Drs. Anneke Palsma