Gezond eten, langer leven

Het mediterrane model: de inleiding is veelzeggend

Het boek begint met het symbolische verhaal van Ambrosius, een boer op Kreta, en speelt zich af in de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw. Ambrosius wordt bevraagd door wetenschappers over zijn levenswijze, omdat hij nog steeds zo vitaal is, ondanks zijn hoge leeftijd. Het antwoord (je raadt het al): zijn voedingsgewoonte is het grote geheim voor zijn goede gezondheid. Ambrosius eet vooral sobere maaltijden en leeft op een eenvoudige manier. Vervolgens stelt de schrijver ons voor aan Ancel Keys, de architect van de zogenaamde “Zevenlanden studie”. In dit grote onderzoek dat in zeven landen wordt gehouden wordt gekeken naar de relatie tussen leefstijlfactoren en veroudering, hart- en vaatziekten, kanker en sterfte.
Uit deze studie kwam naar voren dat eten en leven volgens de vroegere mediterrane gewoonten goed is voor de gezondheid. Voor de schrijver is dit een reden om zich hierin te verdiepen en dit advies te vertalen naar de huidige tijd.

Inhoud van het boek zelf

Om duidelijk te maken hoe het mediterrane dieet van de Kretenzers in de vijftiger en zestiger jaren tot een gezonder leven kan leiden gaat de auteur in op de relatie tussen het huidig voedingspatroon en de belangrijkste gezondheidsproblemen van tegenwoordig. Het betreft hier overgewicht en obesitas als risicofactor ven aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, diabetes en bepaalde vormen van kanker. Hij vertelt over hoe de koolhydraten en vetten in een kwaad daglicht werden gesteld naar aanleiding van vroegere onderzoeksresultaten en gaat in op de wijze waarop de voedingsindustrie hiermee omgegaan is.
Hij bespreekt wat de gevolgen van de lobby vanuit industrie en producenten kunnen zijn voor de gemelde resultaten uit voedingsonderzoek, het overheidsbeleid en de voedingsinformatie en de voedingsvoorlichting voor consumenten. Ook legt hij uit hoe voedingsonderzoek zou moeten worden gelezen en geeft ook tips hoe de consument voedingsgoeroes kan onderscheiden van eerlijke voedingswetenschappers en diëtisten.

De schrijver

Patrick Mullie studeerde Voeding en dieetleer op HBO-niveau in Leuven en vervolgens studeerde hij epidemiologie aan de Universiteit van Maastricht. Hij promoveerde tot Doctor in de biomedische wetenschappen aan de Katholieke Universiteit van Leuven. Hij geeft les in Systematische Literatuuranalyse aan de Vrije Universiteit te Brussel en is ook als lector Voedingsleer, Epidemiologie en Wetenschappelijke Onderzoeksvaardigheden verbonden aan de Erasmus Hogeschool te Brussel. Daarnaast is hij onderzoeksdirecteur van de Afdeling Epidemiologie en Biostatistiek (ACOS WB – DEFENSIE) van het Koningin Astrid Militair Hospitaal in Neder-over-Heembeek in Vlaanderen en hij is research directeur aan het befaamde Internationaal Prevention Research Institute te Lyon. Ook is hij als expert betrokken bij de Hoge Gezondheidsraad van België.
Hoewel deze Vlaamse voedingskundige al eerder de boeken “Goed eten”, “Eet je gezond” en “Is dik in orde?” uitbracht is hij niet zo bekend is in Nederland. Meer over hem is te lezen in dit interview.

Aanrader met kanttekeningen

Het boek is de moeite van het lezen waard. Bij ieder hoofdstuk geeft de auteur een keurig overzicht van de gebruikte literatuur en is in het algemeen goed onderbouwd. Hij spreekt zich wel uit tegen het gebruik van melk in de paragraaf over calcium in het hoofdstuk over het mediterraan evenwicht en in het hoofdstuk “No milk today?” (pag. 113-126). Hij haalt daarbij het onderzoek van Michaëlsson aan om te onderstrepen dat melk volgens hem schadelijk is voor de gezondheid (pag. 43 en pag. 122), terwijl er bij dit onderzoek de nodige kanttekeningen geplaatst kunnen worden, zie ook “Melk: mortale motor?”.
Het klopt dat de obesitas toenam nadat meer vrouwen op de arbeidsmarkt kwamen (pag. 84-85 en ) maar mijns inziens had de schrijver hier ook de verantwoordelijkheid van de mannen bij zorgtaken moeten belichten.
Het boek is in prachtig Vlaams-Nederlands geschreven. Vooral het symbolische verhaal van Ambrosius in het voorwoord is pakkend en maakt nieuwsgierig. De auteur geeft aan het eind van ieder hoofdstuk tips om over na te denken. In de laatste hoofdstukken worden vooral veel praktische leefstijladviezen gegeven. Hoewel er toch wat stelligheid is in de beweringen van de auteur is het zeker een boek dat je aan het denken zet. Het boek is dus zeker een aanrader. Het wordt als paperback uitgegeven bij Garant en kost slechts: € 20,– en is onder andere hier te bestellen.