Gezond eten met gezond verstand
De Schijf van Vijf is amper meer dan een week oud en het eerste boek erover rolde al van de drukpers. Dit boek heet Gezond eten met gezond verstand en beoogt een vertaalslag te maken van de wetenschappelijke achtergronden van de Schijf van Vijf naar praktische adviezen. Daarnaast wil de auteur afrekenen met fabels en hypes over voeding. Maakt dit boek haar belofte waar? Voor wie is dit bedoeld?
Gefaseerd op weg naar een beter eetpatroon
De auteur heeft het boek opgebouwd uit vijf delen: Gezond of ongezond, Doelgroepen, Over gewicht en overgewicht De voedselhypes voorbij en laat je niet verleiden. Aan de vijf delen koppelt hij vijf stappen om de lezer op weg te helpen om een gezonder eetgedrag aan te leren. Hij legt uit waarom deze stappen nodig zijn om blijvende veranderingen in jouw manier van omgaan met eten en eetmomenten aan te brengen. Er worden praktische handvatten gegeven hoe je deze stappen kan uitvoeren. Deze gefaseerde aanpak is gebaseerd op wetenschappelijke onderzoeken naar voedingsgedrag, het omgaan met gedachteloos eten en de voedselverleidingen waaraan we dagelijks blootstaan.
Gezonde voeding, afvaldiëten en hypes
Stephan Peters (de auteur) legt uit waarom er tegenwoordig een verschuiving is van aandacht voor voedingsstoffen en voedingsmiddelen naar voedingspatronen. Hij benoemt de belangrijkste aandachtspunten voor een goede voeding voor de verschillende levensfasen en gaat daarbij ook in op onderwerpen als voedingsallergieën en overgevoeligheden. Het belang van een gezond ontlastingspatroon wordt besproken en hij staat ook stil bij ondervoeding en onvrijwillig gewichtsverlies.
Het probleem “overgewicht” wordt van verschillende kanten benaderd en de werkzaamheid van de meest bekende dieettypen wordt beoordeeld.
De lezer krijgt ook uitleg hoe wetenschappelijke artikelen zijn opgebouwd, hoe voedingsonderzoek wordt uitgevoerd en hoe de resultaten geïnterpreteerd dienen te worden. Daarna leert de lezer wat de belangrijkste risico’s zijn in onze voeding. Ook de meest populaire hypes worden langs de wetenschappelijke meetlat gelegd en de lezer krijgt een handreikingen om voedselgoeroes te ontmaskeren.
Degelijke wetenschappelijke basis
De schrijver geeft overal een heldere uitleg waarop hij de inhoud van het boek heeft gebaseerd. Achterin het boek zijn de belangrijkste artikelen en websites per hoofdstuk gerangschikt zodat na te gaan is of hij zijn bronnen goed citeert. Tijdens het lezen wordt duidelijk dat hij zijn bronnen goed kent èn goed citeert.
Af en toe verliest hij zich in wetenschappelijke termen die de geïnteresseerde leek kunnen afschrikken, maar hij legt deze naderhand wel heel duidelijk uit. Hij beschrijft daarbij ook de eigen werkervaringen en de kennis die hij daarbij heeft opgedaan en wat de lezer daaraan kan hebben.
De auteur
Stephan Peters, de auteur, werkt sinds vorig jaar als Manager Voedingsonderzoek en levensmiddelenwetgeving bij de Nederlandse Zuivel Organisatie. Hij werd bekend als Manager Kennis en Kwaliteit bij het Voedingscentrum. Hij zette dit instituut vooral op de kaart door over het werk van het Voedingscentrum te twitteren en door op zijn eigen Facbookpagina posts te plaatsen over actuele kwesties over voeding. Hij werkte daarvoor in verschillende onderzoeksorganisaties zoals de Universiteit van Utrecht en TNO. Hij studeerde Voeding en Toxicologie aan de Open Universiteit Nederland en promoveerde op onderzoek naar voeding en cachexie bij kanker.
Humor, benaderbaar en serieus
Sommige hoofdstukken beginnen met een dialoog om het onderwerp gelijk op het netvlies van de lezer te brengen. Hiervoor heeft de schrijver geput uit zijn eigen werkervaringen. Het boek leest gemakkelijk weg voor mensen die bekend zijn met diverse begrippen uit de voeding(swetenschap).
Ook geeft de auteur heldere adviezen voor de diverse doelgroepen op een zeer toegankelijke manier waarbij hij de lezer echt persoonlijk aanspreekt en gerust stelt, maar hij neemt ook gerust steviger standpunten in. Het geheel aan onderwerpen dat per hoofdstuk wordt behandeld kan -voor lezers die minder thuis zijn in de materie- afschrikken, maar wie doorbijt krijgt waar voor zijn geld.
Onderscheid gewichtsconsulent en diëtist
Het is jammer dat hij met de aanbevelingen voor groente net iets lager zit dan er in de nieuwe Schijf van Vijf. Ook in het hoofdstuk met voeding voor de zwangere wordt voorbijgegaan aan het effect van een minder volwaardige voeding tijdens de zwangerschap op de otwikkeling van het ongeboren kind.
Bij de verwijzing voor de behandeling van overgewicht verwijst hij de lezer door naar de gewichtsconsulent en de diëtist, maar maakt hierbij niet de kanttekening dat de gewichtsconsulent onvoldoende toegerust is om mensen waarbij sprake is van ziekten door overgewicht (hoge bloeddruk, hypercholesterolemie en diabetes) te behandelen. Deze groepen van mensen met overgewicht kunnen zich het beste door de diëtist laten behandelen.
Naslagwerk voor geichtsconsulent en startende diëtist
Stephan Peters is er zeker in geslaagd om een inkijk te geven in de wijze waarop wetenschappelijke inzichten vertaald worden naar bruikbare voedingsadviezen. Het boek Gezond eten met gezond verstand is bij uitstek geschikt voor de lezer die zich verward voelt door alle hypes, voedselgoeroes en verontrustende berichten over E-nummers. Ook voor de gewichtsconsulent en de startende diëtist is het een mooi naslagwerk.