Gezonde boycot?!
Hoewel de Nederlandse groente en fruittelers voor een financiële strop vrezen kan de Russische boycot toch leiden tot meer economische winst voor burgers, boeren en de gezondheidszorg. Vooral het verminderen van vleestransporten en een slimme promotie van groente en fruit kan de burger verleiden tot een gezonder menu. Gebruiken we deze boycot voor een gezonde kans?
Boycot een economische strop?
Rusland heeft op 7 augustus een lijst bekend gemaakt van producten uit West-Europa die ze niet meer willen invoeren. Op de lijst staan allemaal producten die afkomstig zijn uit de landbouw, veeteelt en visserij. Vooral de groente- en fruittelers geven aan dat zij hierdoor een grote economische strop hebben, maar bij ondernemen horen risico’s. In de landbouw en veeteelt kan een economische strop voor de kleinere bedrijven een behoorlijke impact hebben op de gezinnen die het betreft. Toch kan er ook een economische voordeel zijn voor deze beroepsgroep als hun producten meer worden gepromoot en beter verkocht worden in eigen land.
Eerlijke prijzen voor teler en consument
Het is al langer bekend dat Nederlanders te weinig groente en fruit eten. Veel mensen noemen ook prijs als een van de belangrijkste barrières om gezonde keuzes te maken voor voeding. Nu is het niet reëel om te verwachten dat de Nederlandse groenten en fruit voor enorme stuntprijzen op de eigen markt terecht komen, want dan worden de telers ook onvoldoende gecompenseerd voor het verlies van inkomsten. Een kritische blik naar wat er in de tussenhandel en transport aan de strijkstok blijft hangen kan voor een betere beloning van de agrariërs zorgen en mogelijk lagere prijzen voor de consument, omdat er minder geld nodig is voor het vervoer en overslag. Uiteraard geldt dat ook voor andere voedingsmiddelen uit de agrarische sector.
Minder voedseltransport beter voor gezondheid
Door de vele diertransporten van tegenwoordig is de kans op een grote uitbraak en snellere verspreiding van een dierziekte groter dan vroeger. Om grote uitbraken van dierziekten te voorkomen zijn er Europese regels ontwikkeld zoals de Regeling preventie. In deze Europese wetten zijn afspraken vastgelegd over de melding van nieuwe gevallen van een dierziekte en regels voor het handhaven van het dierenwelzijn op een bedrijf en tijdens het vervoer. Zo geldt er ook een hygiëneprotocol om de kans op besmetting te minimaliseren. Sommige dierziekten zoals Q-koorts, Rundertuberculose en Trichinella kunnen ook op mensen overgedragen worden.
Toch is een vermindering van de transporten het meest wenselijk voor het tegengaan van een besmetting. Een boycot biedt dus ook gezondheidsvoordelen bij het voorkomen van dierziekten die gevaarlijk zijn voor dier en mens.
Van duur, onbekend en bewerkelijk naar bekend en lekker
Als de (hoge) prijs van groente en fruit écht drempelverhogend werkt voor de consument om meer groente en fruit te eten zou het dus tot een grotere verkoop kunnen leiden als de prijs daalt. Toch blijkt ook gebrek aan kennis over de bereidingswijzen een probleem te zijn. Vaak wordt gedacht dat het schoonmaken en bereiden van groenten een tijdrovend karwei zou zijn. Voor fruit geldt dat “het lastige schoonmaken” als excuus wordt aangevoerd om er minder van te eten. Ook valt het op dat de jongere kassières nog kenniswinst kunnen maken in het herkennen van groenten en fruit.
Besparing op zorgkosten door preventie
Op 16 augustus werd er in de actualiteitenrubriek EenVandaag gedebatteerd over de prijs van een mensenleven. De zorgkosten lopen op en de overheid maakt zich hier zorgen over, maar ze startten de discussie aan de achterkant van de zorgketen (behandelen) terwijl er nog veel te verdienen valt aan de voorkant (preventie). Door meer in preventie te investeren worden er op bevolkingsniveau meer gezonde levensjaren toegevoegd. Meer “gezonde jaren” zorgen voor minder ziektekosten en minder verzuim van werk en school. Door meer in te zetten op preventie kunnen ook de economische kosten van een ongezonde leefstijl dalen. Bij een (nog) kwakkelende economie moet dat voor de economen en financiële beleidsmakers in het land toch als muziek in de oren klinken. Toch merk ik nog weinig actiebereidheid voor meer preventie bij deze overheidsmedewerkers. En dat is toch een gemiste kans.
Gretig met groente en vrolijk met fruit
In het verleden zijn meerdere campagnes gevoerd om de groente- en fruitconsumptie te promoten, maar deze leidden nog niet tot een doorslaand succes. Nu wordt er door een aantal land- en tuinbouworganisaties samengewerkt om groente en fruit te promoten met een nieuwe slogan “Samen sterk met Hollandse groente en fruit aan het werk.” Kennelijk is een bedreiging voor de economie voor politiek en bedrijfsleven op korte termijn eerder effectief om op preventie in te zetten dan hogere kosten voor gezondheid en economie op een langere termijn. Tot op heden zijn er weinig mogelijkheden aangegrepen voor een gezamelijke actie om gretig naar groente te grijpen en vrolijk fruit te eten, terwijl er al jaren aan de bel getrokken wordt over stijgende zorgkosten door een ongezonde leefstijl.
Boycot leidt tot gezonde keuze
Zo lijkt een boycot die eerst gezien werd als een economische strop nog wel eens sneller tot meer gezondheidswinst en welzijn kunnen leiden dan de vele gezondheidsclaims en campagnes voor groente en fruit.
Daarnaast wordt de veeteelt nu hopelijk ook gedwongen om minder dieren van hot naar her te vervoeren voor vleesverwerking. Het boycotten om voedsel over grote afstanden te vervoeren leidt tot een betere gezondheid en het welzijn van mens en dier. Ik hoop dat de huidige dreiging van economische schade op meerdere fronten tot economische (gezondheids)winst op langere termijn gaat leiden.
