Gezondheid- of ziekenzorg?

Vanaf 1 januari 2019 wordt de gecombineerde leefstijlinterventie door de ziektekostenverzekeraar vergoed. Daarmee lijkt het dat er eindelijk meer geïnvesteerd gaat worden in preventie. Is deze interventie bedoeld voor mensen die hun gezondheid willen behouden? Of is het juist bedoeld voor mensen met overgewicht en een daaraan gerelateerde ziekte? Wat betekent dat voor voedingsadvisering?

Wat wordt er precies vergoed?

Een gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI) bestaat uit een combinatie van voedingsadviezen, bewegingsadviezen en eventueel ondersteuning om het eet- en beweeggedrag te veranderen. De Nederlandse Zorg Autoriteit schreef in een beleidsnotitie dat het hier gaat om een behandeling die € 58,– per uur mag kosten en acht maanden mag duren, gevolgd door een onderhoudsfase van 24 maanden. Er wordt dus vanuit gegaan dat zo’n behandeling in 24 maanden voldoende moet zijn voor een blijvende gedragsverandering. De behandeling bestaat uit een intake van 60 minuten, 2 individuele consulten van 45 minuten, 8 groepsbijeenkomsten van 90 minuten waarbij er rekening gehouden wordt met 30 minuten extra tijd die nodig is voor de voorbereiding en verslaglegging, een eindevaluatie van 60 minuten en nog wat extra tijd van 60 minuten voor onderlinge afstemming van de behandelingen.
In de onderhoudsfase van 16 maanden wordt de vergoeding toegekend voor evenveel uren als in de behandelfase.

Wat moet er aangeboden worden?

Een GLI dient te bestaan uit een interventie op het gebied van voeding, en beweging. Er dient dus ingezet te worden op gezonde voeding en op voldoende beweging. Daarbij gaat het dan ook om een GLI-programma dat effectief is gebleken. Het Rijks Instituut Volksgezondheid en Milieu (RIVM) is de instantie die op grond van een effectiviteitsevaluatie nagaat of een interventie erkend kan worden. Op dit moment zijn er slechts drie GLI’s erkend. Het gaat om de programma’s Beweegkuur, Slimmer en COOL. De beweegkuur lijkt vooral in te zetten op het verhogen van de lichamelijke activiteit. Slimmer is een programma dat inzet op meer bewegen en een betere voedingsgewoonte en richt zich vooral op mensen in de leeftijdsgroep van 40-70 jaar. COOL kijkt naast bewegen en voeding ook naar slaapgewoonte en ontspanning. Het gebruik van de GLI valt onder de basisverzekering en valt buiten het eigen risico. Uiteraard kiest de ziektekostenverzekeraar welke interventie vergoed gaat worden.

Wanneer kom je voor de GLI in aanmerking?

Alleen mensen met een matig verhoogd gewichts-gerelateerd gezondheidsrisico komen in aanmerking voor de GLI. Daarbij worden de criteria uit de behandelrichtlijn voor overgewicht en obesitas van het Nederland Huisartsen Genootschap (NHG) gehanteerd. In de praktijk betekent dat dat iemand eerst een BMI van 30 moet hebben bereikt om voor de GLI in aanmerking te komen of er moet al sprake zijn van een gewichts-gerelateerd gezondheidsrisico bij een BMI die lager is dan 30. Kortom: er moet al sprake zijn van aanwezige risicofactoren voor chronische ziekten zoals diabetes type 2 voordat de GLI wordt vergoed.

Verschillende niveaus van preventie

De GLI wordt gezien als een vorm van preventie. Bij preventie wordt altijd gedacht aan het voorkomen van (in dit geval) ziekten.
Preventie kan echter ook weer ingedeeld worden in verschillende vormen van preventie, namelijk primaire, secundaire en tertiaire preventie. Primaire preventie wordt ingezet om ziekten te voorkomen als er nog geen sprake is van risicofactoren of als er al wel risicofactoren zijn, maar ze veroorzaken nog geen klachten. Een voorbeeld van primaire preventie is het behandelen van een hoge bloeddruk als deze nog niet tot klachten heeft geleid. Secundaire preventie wordt ingezet om ziekten in een vroeg stadium op te sporen. De bevolkingsonderzoeken naar borstkanker, baarmoederhalskanker en darmkanker zijn vormen van secundaire preventie. Tertiaire preventie wordt ingezet om de herhaling van een ziektebeeld te voorkomen of om te voorkomen dat de klachten van een ziekte verergeren. Mensen die een hartinfarct hebben doorgemaakt kunnen een leefstijlprogramma volgen om handvatten aangereikt te krijgen hoe ze de kans op een volgend hartinfarct kunnen verkleinen.

GLI: gezondheid- of ziekenzorg?

De World Health Organisation (WHO) omschrijft obesitas als een abnormale vorm van vetstapeling dat de gezondheid belemmerd. Obesitas is dus een ziekte en een risicofactor voor nog veel meer andere ziekten.
Op basis van deze omschrijving is de GLI is dus eigenlijk een vorm van tertiaire preventie. Daarmee is de GLI een vorm van ziekenzorg voor mensen met obesitas met als doel om deze ziekte niet te verergeren. De voedingszorg die daarbij nodig is dient door een specialist uitgevoerd te worden die in staat is om een voedingsplan te schrijven dat nauw aansluit bij de persoonlijke voorkeuren en tegenzinnen van de patiënt en waarbij dit plan toch voldoet aan de vereisten om de gezondheidsrisico’s die voor deze patiënt bestaan te verminderen. Artsen krijgen te weinig onderwijs op het gebied van voeding om dit erbij te kunnen doen. De diëtist is hier bij uitstek de aangewezen persoon om dit deel van de iGLI uit te voeren, omdat hier al sprake is van risico’s voor meerdere ziekten.

anneke-palsma

Zoek je een advies voor voeding bij jouw sport, dan kun je bij mij terecht.

Drs. Anneke Palsma