Groente is niet hetzelfde als fruit

Groente en fruit niet uitwisselbaar

Dat wordt in de nieuwe Schijf van Vijf aangegeven door een knip te maken in het Groente en fruitvak. Groenten en fruit bevatten namelijk verschillende soorten vitamines en mineralen en daardoor zijn ze niet inwisselbaar. Groenten en fruit leveren wel allebei voedingsvezels, maar de soorten groenten verschillen in het gehalte van B-vitamines, vitamine C en mineralen, zoals kalium. Daarom is het nodig om dagelijks andere soorten groenten te kiezen, zodat je voldoende van alle B-vitamines en mineralen binnenkrijgt.
Fruit daarentegen kent ook heel veel verschillende gehaltes aan vitamine C, maar het gehalte aan B-vitamines ligt gemiddeld lager dan dat in de groenten. Daarnaast levert fruit veel koolhydraten (suikers) en het levert daardoor meer energie (calorieën) dan groenten.
Het verschil tussen groente en fruit wordt hier uitgelegd.

Liever niet als sap of gefrituurd

Nu wordt er wel eens gedacht dat vruchtensap een goede vervanger is van fruit, maar het levert naast de gezonde voedingsstoffen wel veel suikers die niet zo goed door het verzadigingscentrum in de hersenen worden gesignaleerd. Bovendien bevat het veel minder vezels dan vers fruit. Daarom is het verstandiger om matig te zijn met vruchtensap, maar vooral te kiezen voor vers fruit.
Verder is het ook raadzaam om niet teveel zout, suiker of vetten aan groenten en /of fruit toe te voegen, omdat de groenten en fruitgerechten daardoor minder gezond worden. Hierbij valt te denken aan groentechips of gesuikerd fruit. Groentechips ziet er zo mooi en veelbelovend uit in een verpakking die een naturelle look moet verbeelden, maar als je de voedingswaardedeclaratie leest valt het toch behoorlijk tegen wat deze chips per handje aan vetten en zout levert.
Fruit wordt wel eens gefrituurd maar ook hierbij geldt dat het krokante laagje wel veel vetten opzuigt. Kortom evenals voor andere gefrituurde producten geldt dat ook gefrituurde groente en fruit geen aanrader zijn voor de gezondheid.

5 a day overeenkomstig richtlijn WHO

Omdat uit allerlei onderzoeken blijkt dat mensen die veel groente en fruit eten een lagere kans hebben op allerlei ziekten, zoals darmkanker, hart- en vaatziekten en diabetes type 2 adviseert de World Health Organisation al sinds 2003 om ruime porties groente en fruit te eten.
In een aantal landen, zoals Duitsland, Engeland, Frankrijk, Noorwegen, Japan, Canada en de Verenigde Staten wordt voor de inname van groente en fruit als stelregel gehanteerd om “5 a day” aan te houden. Op de website van de National Health Service van Engeland wordt puntsgewijs uitleg gegeven waarom het raadzaam is om dagelijks vijf porties groenten en fruit te nemen en er zijn ook tips voor het verhogen van groente- en fruitinname te vinden. Engeland gaat hierbij uit dat een portie 80 g weegt. Dat komt neer op een totaal van 400 g groente en fruit.

Nederlands groente- en fruitadvies wijkt af van WHO

In de nieuwe Richtlijnen Goede Voeding van 2015 (pag. 26) wordt geadviseerd om dagelijks ten minste 200 g groente en ten minste 200 g fruit te nemen. In de Richtlijnen Schijf van Vijf (2016) (pag. 66-67) is dit advies vertaald in een aanbevolen dagelijkse inname van 250 g groente en 200 g fruit. Daarmee wijkt Nederland af van het advies van de WHO door een hogere totaalinname van groente en fruit en door aparte adviezen voor groente en fruit te hanteren.
Uit de laatste Voedselconsumptiepeiling (2011) blijkt dat de gemiddelde inname van groente van volwassenen in Nederland op 127 g voor mannen en 125 g voor vrouwen ligt en voor fruit is een consumptie van 90 g bij mannen en 121 g bij vrouwen gemeten. De aanbevelingen voor inname zijn dus fors hoger dan de gemiddelde inname bij volwassenen.

Advies voor groente en fruit haalbaar door spreiding

Geschrokken van het hoge inname advies voor groente en fruit? Of denk je dat groente en fruit tegenwoordig te weinig vitamines en mineralen bevat? Dat is echt een gerucht met een luchtje.
Bovendien is het goed haalbaar als je de eetmomenten voor deze voedingsmiddelen goed over de dag spreidt. Dat kan bijvoorbeeld door een stuk fruit in de loop van de ochtend te nemen, wat rauwe groenten, zoals komkommer, (snoep)tomaatjes, paprikastukjes, bleekselderij, bloemkoolroosjes bij de lunch te nemen. De vier-uurs-dip is ook goed te bestrijden met groenten en/of fruit. Daarnaast kunnen groenten en fruit ook goed als snack tijdens een vergadering of als hapje tijdens een receptie worden geserveerd. Kortom voor wie wil zijn er mogelijkheden genoeg te verzinnen om de groenten en fruitconsumptie te verhogen, maar mocht je toch nog meer willen weten, schroom dan niet, maar mail gerust.