Groente op recept?

Leefstijl-gerelateerde ziekten aanpakken door voedingstherapie

De reden dat artsen meer belangstelling krijgen voor voeding is dat er een steeds grotere bewustwording is dat mensen die overgewicht, diabetes type 2 en hart- en vaatziekten ontwikkelen als gevolg van een minder gezonde leefstijl beter geholpen kunnen worden door leefstijladvies, dan door hen een recept met medicijnen te geven die er alleen aan bijdragen dat de symptomen van deze aandoening worden aangepakt. Daarnaast leidt een medicinale aanpak ook vaak tot bijwerkingen die weer belemmerend kunnen werken om de leefstijladviezen op te volgen. Denk daarbij maar eens aan medicijnen zoals bètablokkers en maagzuurremmers die tot gewichtstoename kunnen leiden. Juist door meer leefstijlgericht te adviseren kan de levenskwaliteit van patiënten aanzienlijk verbeteren, maar daar moet je wel wat voor doen… en wat anders voor laten.

Waarom meer groente?

Groente is een belangrijke leverancier van vitamines en mineralen terwijl het weinig calorieën (energie) levert. Met andere woorden: je kunt er veel van eten, zonder dat je je zorgen hoeft te maken dat je er van aan gaat komen. Daarnaast is groente een belangrijke leverancier van voedingsvezels. Deze voedingsstoffen zijn belangrijk voor een goede stoelgang en ze helpen ook om pieken in het bloedglucose te voorkomen. Daarnaast kunnen ze ook een belangrijke bijdrage leveren om het cholesterol in het bloed te verlagen. Groente is ook een belangrijke bron van bioactieve stoffen zoals flavonoïden. Deze stoffen hebben belangrijke gezondheidsvoordelen, zoals het onschadelijk maken van vrije radicalen. Nee, dat is geen politieke partij, of een terroristische actiegroep, maar het gaat hier om stoffen die schade kunnen toebrengen in het lichaam. Al met al dragen groente dus bij aan het voorkomen en verminderen van de ziektelast door overgewicht, diabetes type 2 en hart- en vaatziekten.

Waarom minder “vloeibare suikers”?

Bij de beperking van suiker gaat het vooral om de toegevoegde suikers in de voeding. Daarbij is het vooral belangrijk om de toegevoegde suikers in frisdranken, sportdranken, energydrinks en suikers die in vruchtensappen voorkomen te beperken. Suikers die in “vloeibare vorm” worden genuttigd zijn sneaky als het erop aankomt voor de werking van het verzadigingsmechanisme in het lichaam. Je kunt razendsnel heel wat “vloeibare suikers” innemen voordat je lichaam merkt dat er een gevoel van verzadiging optreedt. Daarom zijn deze producten niet opgenomen in de Schijf van Vijf. Voorheen werd vruchtensap nog wel als een gezond alternatief voor frisdrank gezien en dat is het nog wel, maar dan moet er matig mee omgegaan worden. Daar zit hem nu net de kneep. Juist omdat het vloeibaar is drink je er al snel meer van dan 1 glas per keer.
Daarnaast is ook het matigen van suikers uit gebak, snoepgoed en zoetwaren belangrijk.

Minder “vaste suikers” levert dubbel gezondheidsvoordeel

Ook in vast voedingsmiddelen komt vaak toegevoegde suiker voor. Het is ook verstandig om hierin matig te zijn. De meeste winst is daarbij te boeken door het beperken van gebak, snoep en zoetwaren. Daarmee zorg je er gelijk ook voor dat je minder (ge)harde vetten binnenkrijgt. Juist de (ge)harde vetten worden gelinkt aan het ontstaan van hart- en vaatziekten. Het gaat dan met name om transvet dat industrieel wordt vervaardigd en verwerkt in voedingsmiddelen. Transvet wordt gebruikt om voedingsmiddelen een meer stevige bite te geven.
Nu is het gebruik van transvet in de industrie al wel teruggedrongen, maar helemaal weglaten lukt vaak niet, omdat dat ten koste gaat van de brosheid van bepaalde producten. Wie minder transvet wil binnenkrijgen zal de voedingsmiddelen waaraan dit gehard vet is toegevoegd moeten beperken.

Een mooi begin, maar het kan nog beter

Het advies “meer groente en minder suiker” kan nog worden uitgebreid met “meer onbewerkt voedsel en minder zout en gefrituurd eten.”
Naast aandacht voor voeding is het ook belangrijk om voldoende beweging te nemen en toch te ontspannen. Dat lijkt tegenstrijdig, maar een wandeling, fietstocht of baantjes trekken in het zwembad zorgt voor ontspanning terwijl je in beweging bent. Het is wel belangrijk dat je een type beweging kiest die je leuk vindt, omdat het anders lastig wordt om het vol te houden.
Het is van belang dat de artsen zich hier actiever in opstellen, maar het is nog belangrijker dat iedereen letterlijk “in actie komt”.

(wordt vervolgd)