(H)erken je honger

Ooit geweten dat je verschillende soorten honger kan hebben? Ja, nu denk je misschien alleen aan hoofd-  en maaghonger en dan leg je al snel een verband met de begrippen honger als fysiologisch verschijnsel en trek, oftewel “zin hebben in…”. Wie zijn eigen soorten honger (h)erkent kan deze kennis gebruiken om zijn eetgedrag te wijzigen. Hoe doe je dat dan?

15 soorten honger

Diëtiste Marie-José Torenvliet bracht 15 verschillende typen honger in kaart en stelde specifieke adviezen op om de verschillende soorten honger “te lijf” te gaan. De namen waarmee de hongertypen worden benoemd lijken vergezocht, maar ze worden allen herkenbaar beschreven. Hongersoorten die voor veel mensen een feest der (h)erkenning oproepen zijn lichaamshonger, concentratiehonger, constante honger, zintuigenhonger, verveelhonger, kauwhonger, emotiehonger, gewoontehonger, vermoeidheidshonger en hormonale honger. Andere typen honger die misschien wel erg verrassend en cryptisch klinken zijn: geen honger, luchthonger, valse honger, afterpartyhonger en beweeghonger.

Opbouw van het boek

Het boek is voorzien van een mooi voorwoord van internist-endocrinoloog en hoogleraar gezond gewicht en stress, Prof. Dr. Liesbeth van Rossum. Dat is al een aanbeveling op zich.
Aan elk hongertype is een hoofdstuk gewijd waarin eerst het type honger wordt besproken, gevolgd door fysiologische en biologische mechanismen die er plaatsvinden bij elk type honger, gevolgd door een aantal tips om met dit type honger om te gaan. Om het verhaal dichterbij de lezer te brengen wordt er aan het eind van elk hoofdstuk een verhaal uit de praktijk verteld waarin de lezer zich kan herkennen. In elk praktijkvoorbeeld wordt dan verteld hoe de persoon praktische tips voor het type honger dat wordt beschreven heeft toegepast in zijn/haar situatie. Bij elk hoofdstuk zijn notitiepagina’s toegevoegd die gebruikt kunnen worden om eigen aantekeningen aan elk hoofdstuk toe te voegen. Aan het eind van het boek worden nog algemene tips gegeven voor voeding en leefstijl.

Werkboek voor diëtisten en patiënten

Het boek is te gebruiken als werkboek en als naslagwerk. De lezer kan het boek zelfstandig gebruiken als hij/zij zijn/haar eetgedrag door middel van een eetdagboek in kaart gebracht heeft. Dat helpt de lezer om het type honger te herkennen. Als dat vervolgens helder in kaart gebracht is kan de lezer met het boek aan de slag.
Dit lijkt eenvoudig, maar wat hulp in dezen kan zeker geen kwaad. Het boek (H)erken je honger leent zich heel goed als een werkboek dat door diëtisten kan worden gebruikt om hun patiënten te helpen om de verschillende typen honger te leren herkennen en hen vervolgens adviseren en begeleiden bij het ontwikkelen van een beter eetgedrag.

Voedings- en leefstijladviezen?

In het boek worden geen expliciete voedingsadviezen gegeven en er worden ook geen recepten en dagmenu’s uitgewerkt. Het boek heeft als doel dat de patiënt weer leert om te eten en te drinken op tijden dat zijn/haar lichaam echt om eten vraagt. Daarbij geldt dat er wel adviezen worden gegeven voor voedzame maaltijden. Dat wil zeggen voldoende eiwitten, voldoende vezels, voldoende vetten en zuinig met de snelle koolhydraten.
Daarnaast worden er leefstijladviezen gegeven zoals slaap en beweeg voldoende en zorg voor voldoende ontspanning. Dat klinkt bekend, maar de schrijfster legt bij elk advies ook uit wat het effect op de voedingsgewoonte kan zijn.

Honger of trek

In het boek (H)erken je honger gaat het niet om honger in de zin van ondervoeding door een tekort een energie-inname oftewel te weinig calorieën, maar over allerlei mechanismen die een mens kunnen aanzetten tot eten, terwijl er fysiologisch geen sprake is van honger. In Nederland leven we in een omgeving waar we voortdurend aan eetprikkels worden blootgesteld. We noemen dat ook wel een obesogene omgeving. We nemen dagelijks ongeveer 200 keer een beslissing om wel/niet iets te eten. Vaak gaat dat onbewust en dat leidt tot overgewicht. Juist door het (h)erkennen van je honger en deze op een adequate manier aan te pakken kan dat leiden tot een beter gewichtsmanagement.

De auteur

Marie-José Torenvliet is diëtist en eigenaar van diëtistenpraktijk Nutrifit in Schiedam en Klaaswaal (Hoekse Waard). Ze heeft ruim 20 jaar werkervaring in het begeleiden van mensen naar een gezonde voedingsgewoonte en gewicht. Omdat ze in haar praktijk merkte dat er veel verschillende prikkels zijn die tot eten en drinken leiden op momenten dat er niet echt sprake is van een lichamelijke behoefte bracht ze deze prikkels in kaart. Ze benoemde de prikkels als hongertypen. Ze is ervan overtuigd dat het veranderen van eetgedrag door verkeerde reacties op honger en verzadiging omgebogen kan worden door het (h)erkennen van echte hongergevoelens. Dat kan dan op zijn beurt bijdragen aan een betere gewichtsbeheersing en uiteindelijk ook een verbeterde fitheid en een goede gezondheid.

Aanrader

(H)erken je honger leest gemakkelijk weg voor de professional, maar voor de leek kan het lastig zijn om zelf met dit boek aan de slag te gaan. Het boek leent zich wel heel goed om als werkboek in de praktijk van de diëtist in te zetten om mensen te helpen om hun honger te (h)erkennen en aan te pakken.

anneke-palsma

Zoek je een advies voor voeding bij jouw sport, dan kun je bij mij terecht.

Drs. Anneke Palsma