Ik kies bewust

Nee, dit gaat niet over het logo. Trouwe lezers weten dat ik daar geen fan van ben. Het gaat ook niet over de verkiezingen. Kiezen betekent kleur bekennen. In onze voedingsmiddelen komen veel kleuren voor. En ik kies graag voor kleur, maar dan bij voorkeur wel natuurlijk. Ook smaak en geur zijn belangrijk. Eten wat er mooi uitziet, maar niet smaakt zal niet veel worden geconsumeerd. Eten kan smakelijk en kleurrijk worden gemaakt met natuurlijke ingrediënten. Dat lijkt misschien ingewikkeld, maar is soms eenvoudiger dan gedacht. Met een beetje meer aandacht voor de broodmaaltijden lukt het namelijk veel beter om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. En de boterhammen en broodjes krijgen meer kleur.

Brood, daar zit wat in

In Nederland is een uitgebreide keuze mogelijk voor brood. Van allerlei soorten wit tot het donkerste volkoren- rogge- en meergranenbrood. Brood is een belangrijke leverancier van koolhydraten, vezels,  vitamines van het B-complex, ijzer en jodium. Een donkere kleur van het brood is geen garantie dat het brood meer vezels bevat. Het brood kan gekleurd zijn met mout. Om er zeker van te zijn dat brood vezel bevat is het raadzaam om te letten op de naam van het brood. Bruin-, tarwe- en volkorenbrood bevatten duidelijk zichtbare vezels. De wettelijke eisen waaraan brood dient te voldoen zijn te vinden in het Warenwetbesluit Meel en brood.
Omdat Nederlanders gemiddeld te veel zout binnenkrijgen wordt de hoeveelheid zout in het brood langzaam verminderd.

De staat van beleg

Boterhammen kunnen belegd zijn met kaas en vleeswaren, jam, honing en suiker. Hierbij blijkt dat vettere vleeswaren als salami, cervelaat, boterhamworst etc. populairder zijn dan de magere vleeswaren. Dat kan te maken hebben met de smaak, maar ook met de prijs. Vette vleeswaren zijn goedkoper dan magere vleeswaren. Magere vleeswaren, als kip, kalkoen, rosbief, rookvlees en magere hamsoorten zijn duurder. Uit onderzoek door het Wereld Kanker Research Fonds blijkt dat het gebruik van rood vlees en bewerkte vleessoorten, zoals ham een groter risico oplevert voor bepaalde vormen van kanker. Daarom raadt zij aan om het gebruik te beperken tot hooguit 500 gram per week.
Kaas is ook zeer in trek als broodbeleg. Daarin doen we als Nederlanders onze bijnaam Kaaskoppen eer aan. Jam, vruchtenhagel, honing, suiker en andere zoetwaren als chocoladehagel en -pasta worden ook gewaardeerd als beleg.
Toch zijn er nog meer smakelijke variaties mogelijk om boterhammen te versieren.

Groen(t)e revolutie

Uit de laatste voedselconsumptiepeiling in 2011 blijkt dat van de volwassenen in Nederland 14% groente binnenkrijgt. Van de kinderen vanaf 7 jaar eet slechts 1 tot 2% voldoende groente. De meeste groente wordt bij de warme maaltijd gegeten, terwijl groente ook heel goed gecombineerd kan worden met ander beleg op brood. Bij het bekende broodje gezond komt men niet verder dan een slablaadje en als er “echt gevarieerd wordt” kan het slablaadje vervangen zijn door een blaadje rucola of een andere slasoort. Toch is meer variatie mogelijk. Wat te denken van stukjes paprika, radijs, tomaat, wortel, bleekselderij of komkommer. Deze groentes zijn vaak prima te combineren met kaas of vleeswaren op het brood, maar zijn ook goed te verweken als salade bij een broodmaaltijd. Het voordeel van extra groente bij de broodmaaltijd is dat niet alle groente bij de warme maaltijd hoeft te worden gegeten en de broodmaaltijd wordt vrolijker.

Moeilijke vruchten onder de 16

Fruit wordt als voedingsmiddel kennelijk niet zo gewaardeerd door jongeren en kinderen. Tijdens het inkopen van voedingsmiddelen merk ik vaak dat jongeren die de vakken vullen of de kassa bedienen sommige groente- en fruitsoorten niet (her)kennen. Uit de laatste voedselconsumptiepeiling blijkt dat slechts 3 tot 26% (afhankelijk van de leeftijdsgroep) voldoende fruit gebruikt. Fruit moet soms worden gepeld of geschild voordat het kan worden gegeten en dat kan als een belemmering worden ervaren. Ook de onbekendheid lijkt een rol te spelen. Een appel, sinaasappel, mandarijn of een banaan is nog wel bekend, maar bij de verschillende bessensoorten en uitheemse vruchten zoals een avocado of een grapefruit wordt het al wat minder. Toch kan ook hier een verbeterslag worden gemaakt.

Kleurige smaakmakers

Tegenwoordig zijn er al wat meer fruitsalades en smoothies in de handel. Die zijn wel wat duurder dan de afzonderlijke vruchten, maar voor degene die geen zin heeft om te pellen of te schillen kan dit een uitkomst zijn om voldoende fruit binnen te krijgen. Ook kunnen hier gemakkelijk wat onbekende fruitsoorten aan toegevoegd worden om de smaak te leren kennen. Voor wie echt zelf aan de slag wil zijn er voldoende recepten op internet te vinden.
Daarnaast kunnen de gewone en de uitheemse vruchten ook gebruikt worden als broodbeleg, zowel apart als in combinatie met kaas en vleeswaren. Dus leef je creatief uit en verras jezelf vaker met groente en fruit.
Het voordeel van een onverpakt product is dat je je niet hoeft af te vragen of het puur is en er hoeft geen logo op. Onverpakt is vaak onbewerkt en dus een bewuste keuze.

En dat er muziek in zit bewijzen de Amazing Stroopwafels, maar voor wie liever van een gedragen melodie houdt kan eens hierop klikken.

anneke-palsma

Zoek je een advies voor voeding bij jouw sport, dan kun je bij mij terecht.

Drs. Anneke Palsma