In beweging voor gezond gewicht

Ondanks alle inspanningen…

Op 7 augustus meldde het NOS-journaal dat het aantal kinderen met overgewicht is toegenomen “ondanks alle inspanningen van de overheid”. Nu zou het beter zijn als de overheid de inspanning van de kinderen zou stimuleren, omdat slechts 28% van de 12-16-jarigen voldoet aan de beweegnorm. Daar kunnen jongeren zich in verbeteren. Dat kan door sport op school en in de buurt. De overheid heeft hiervoor enkele projecten lopen zoals Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG), er zijn buurtsportcoaches ingezet, maar hoe zit het met sport op school en waar is meer winst te behalen om de overgewichtsepidemie te remmen?

Meer  gymonderwijs

Vroeger hadden we zwemles op de lagere school en er werd een aantal keren per week gymnastiek, sport en spel gegeven. In de onderwijswet is vastgelegd dat er 2 uur per week gymles wordt gegeven op het basisonderwijs. Bart de Liefde (kamerlid voor de VVD met sport in zijn portefeuille) erkende onlangs in een interview dat dit wettelijk minimum op 40% van de scholen niet wordt gehaald. Hij stelt dat scholen hier aan dienen te voldoen, maar ze krijgen hier geen extra geld voor.
Afgelopen weekend werd gemeld dat ook de zwemvaardigheid van kinderen achteruitgaat en er worden meer verdrinkingen gemeld. Op het zwemonderwijs kan meer worden ingezet, maar op de zwembaden wordt ook bezuinigd. Dan maar meer sporten in de buurt?

Meer sporten, maar waar?

Vanaf 2012 heeft het ministerie van VWS geld vrijgemaakt voor 2500 combinatiefunctionarissen om de jeugd meer aan het bewegen te krijgen. Deze combinatiefunctionarissen zijn in dienst van de gemeentes en laten de jongeren kennis maken met verschillende sporten. Het doel is dan dat jongeren op den duur lid worden van een sportvereniging.
De sportverenigingen werden voorheen ook gedeeltelijk door de gemeente gesubsidieerd, maar door de afnemende bijdragen van de landelijke overheid zijn deze gemeentelijke subsidies aan de lokale sportverenigingen verlaagd. Sportverenigingen zijn hierdoor genoodzaakt om hogere contributies te vragen, maar krijgen juist meer opzeggingen van leden die hun baan (dreigen te) verliezen. In de kleinere plaatsen gaan leidt het ertoe dat sportverenigingen meer gaan samenwerken en fuseren om toch voort te kunnen bestaan. Dan toch maar inzetten op Jongeren op Gezond Gewicht?

Jongeren op Gezond Gewicht

In 2009 hebben de ministeries van Volksgezondheid Welzijn en Sport, Jeugd en Gezin en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap samen met twintig partijen uit het bedrijfsleven het Convenant Gezond gewicht ondertekend. Een van de resultaten van dit convenant is het project Jongeren op gezond Gewicht, oftewel JOGG.
JOGG is een benadering die gebaseerd is op het project EPODE (Ensemble, Prévenons l’Obesité Des Enfants: ‘laten we samen overgewicht bij kinderen aanpakken’) in Frankrijk. Op de website van het Nationaal Kompas is te lezen dat JOGG gebaseerd is op 5 uitgangsprincipes, namelijk:
1. Politiek draagvlak op landelijk en plaatselijk niveau;
2. Publiek-private samenwerking;
3. Commerciële marketingtechnieken;
4. Wetenschappelijke ondersteuning van de interventies;
5. Samenwerken tussen zorg en preventie.
JOGG loopt inmiddels in 27 gemeenten. Nederland telt 408 gemeenten op 1 januari 2013. Er zijn dus nog 381 gemeenten waar nog gestart moet worden…

En de voeding dan?

Uit de laatste Voedselconsumptiepeiling die in 2011 werd gepresenteerd blijkt dan jongeren te weinig groente, fruit, vis en vezels binnenkrijgen, terwijl er teveel suikers en vet worden gebruikt. De kinderen kunnen zich dus nog verbeteren, maar hoe zit het met de “inspanningen van de overheid?”
Bij alle bovengenoemde projecten kan er meer ingezet worden op voeding. Ja, er wordt ingezet op publiek-private samenwerking, maar de marketing gericht op kinderen wordt door de overheid nog niet zo hard aangepakt. Sterker nog: het schap met zoete dranken wordt langer en voller en het gebruik van energydrinks wordt niet ontmoedigd. Snackfoods zijn nog altijd goedkoop en worden ook veel aangeprezen, terwijl de reclame voor gezonde voeding achterblijft. De overheid lijkt haar inspanningen te overschatten…

Alle jongeren kunnen worden bereikt

Onderzoek leert dat er aan de voedingskennis nog veel verbeterd kan worden. Projecten als Schoolgruiten, ProChildren en smaaklessen waarin gezond eetgedrag wordt gestimuleerd lijken resultaat op te leveren en passen prima in het concept JOGG en kunnen deel uitmaken van het onderwijscurriculum van alle schooltypen. Met deze lessen worden ook de jongeren uit gezinnen met lage inkomens bereikt. Tijdens ouderavonden en door periodieke berichten van de school kan worden ingezet om de ouders te bereiken. Jongeren hoeven niet noodzakelijk op dieet, maar zouden meer opge-voed moeten worden met gezonde voeding.
Daarnaast moeten de verplichte gymlessen en zwemlessen weer op het normale schoolrooster worden gezet. Kortom de overheid kan nog een behoorlijke inspanning doen om overgewicht terug te dringen.