Laat de jongeren niet (ver)zuipen

Wat doet alcohol eigenlijk met het jonge brein? En zijn jongeren en hun ouders zich hier wel voldoende van bewust?

Meer alcoholvergiftigingen bij jongeren

Deze week maakte de Stichting Alcohol Preventie (STAP) bekend dat er 783 jongeren in de leeftijdsgroep van 10-17 jaar met een alcoholvergiftiging werden opgenomen in het ziekenhuis. Nadat er in 2012 ‘slechts’ 706 opnames werden geregistreerd leek er in 2013 sprake van een stabilisatie van omdat er dat jaar 712 jongeren met een alcoholintoxicatie op de spoed eisende hulp belandden. Het is opvallend dat er vooral meer 13 en 14 jarigen werden opgenomen en vorig jaar waren de meisjes met 52% voor het eerst in de meerderheid. Ook de gemiddelden voor het alcoholpromillage en de duur van de bewusteloosheid tijdens opname zijn gestegen. De meeste incidenten worden gemeld in Noord-Holland, Zuid-Holland en Noord-Brabant. 88% van de patiënten is van Nederlandse afkomst en ze zijn meestal afkomstig uit traditionele gezinnen. Uit het onderzoek van STAP blijkt dat slechts 83 jongeren (ca. 10%) verteld hebben hoe ze aan de drank zijn gekomen.

Meer aandacht maar toch vaker drankincidenten bij kinderen

Volgens het Nationaal Kompas stonden de Nederlandse jongeren in 2007 op de tweede plaats qua drankgebruik door jongeren in Europa. De eerste plaats werd ingenomen door de Oostenrijkse jongeren. Latere cijfers over de inname van alcoholische dranken door jongeren in Europa zijn mij niet bekend. Sinds 2006 is er in Nederland wel steeds vaker aandacht voor het comadrinken gevraagd door de kinderarts Nico van de Lely en kinderpsychologe Mireille de Visser. Zij waren de eerste zorgverleners die gestart zijn met een alcoholpoli voor kinderen in het Reinier de Graafgasthuis te Delft. Inmiddels zijn er al meerdere alcoholpoli’s voor kinderen over het gehele land verspreid.

Nazorg nodig om terugval te voorkomen

Kinderen die hier met een alcoholvergiftiging op de spoedeisende hulp worden binnengebracht worden vervolgens opgenomen op de kinderafdeling en er volgt een nazorgtraject dat minstens een half jaar duurt. Tijdens de nabehandeling wordt geïnventariseerd of er specifieke aanpak nodig is voor lichamelijke en/of emotionele problemen van het kind. Ook worden neurologische vaardigheden, intelligentie, geheugen en concentratie van het kind getest. Jongeren die vaker alcohol gebruiken merken zowel op korte als lange termijn dat de intelligentie afneemt. Ook het geheugen en de concentratie nemen af. Wie dus op jonge leeftijd te vaak te veel drinkt loopt de kans dat hij/zij daardoor minder goed kan leren. Daardoor wordt het moeilijker om de leerroute naar beroepen waar een hoge(re) opleiding voor nodig is te volgen. Jongeren die denken dat ze zich hier niets van aan hoeven te trekken, want You Only Live Once (YOLO), lopen de kans dat ze zichzelf daardoor ook carrièrekansen ontnemen.

Horeca, ouders en supermarkten

Aan jongeren die nog geen 18 jaar zijn mag geen alcoholische drank worden verkocht. Bij twijfel aan de leeftijd moet er dus een geldig identiteitsbewijs worden overlegd waaruit blijkt dat de jongere al of niet alcohol mag kopen. Dit geldt voor alle plaatsen waar alcoholische dranken worden verkocht, dus ook in de sportkantines. Ook wordt sinds 2011 aan jongeren op de alcoholpoli gevraagd of de ouders toestemming hadden gegeven om te drinken. Meestal werd er aangegeven dat dit niet zo was. Hierbij kan echter het geven van een sociaal wenselijk antwoord van invloed zijn op de uitslag.
Opvallend is dat Nederlandse jongeren denken dat ze zelf niet zoveel drinken en ook denken dat ze minder vaak dronken zijn dan hun leeftijdsgenoten in andere Europese landen.

Waar wordt er (in)gedronken?

De drankincidenten worden in twee categorieën verdeeld, namelijk thuisdrinkers en horecadrinkers. Vaak blijkt dat er namelijk in het eigen huis minder vaak en veel gedronken wordt dan bij vrienden. Bij de horecadrinkers dienen ook de buitenhoreca en festivals meegerekend te worden.
Dan blijft er nog een groot deel van de herkomst van de drank en de plaats waar (in)gedronken wordt onduidelijk.
Voor schuurfeesten en zuipketen gelden in  principe dezelfde leeftijdsgrenzen als in de horeca en supermarkt. Bij schuurfeesten en zuipketen wordt het lastiger, omdat de drankuitgifte daar door de jongeren zelf wordt geregeld en er is weinig controle. Het is echter onduidelijk hoe vaak het drankgebruik tijdens schuurfeesten en in zuipketen tot alcoholvergiftigingen leidt.

Meer onderzoek nodig

Er is in de meeste gevallen bij alcoholvergiftigingen weinig bekend over de plaats waar (in)gedronken wordt. De regelgeving in de horeca en supermarkten is verscherpt, maar toch blijken mystery guests nog wel alcohol te kunnen kopen, zie hier, hier en hier. Er is dus meer alertheid van de verkopers in het reguliere circuit nodig. Daarnaast is het nodig om in kaart te brengen hoe jongeren en hun ouders het beste bewust gemaakt kunnen worden van de schade die alcohol kan veroorzaken op het jonge brein.
Daarnaast lijkt het erop dat de nieuwe leeftijdsgrens van 18 jaar dus niet van invloed te zijn op de toename van jonge alcoholmisbruikers.
Ook is er meer onderzoek nodig hoe het alcoholgebruik bij schuurfeesten en in zuipketen beter gereguleerd kan worden. Het zou toch zonde zijn om onze jongeren te laten (ver)zuipen?

anneke-palsma

Zoek je een advies voor voeding bij jouw sport, dan kun je bij mij terecht.

Drs. Anneke Palsma