Meer groente minder smaak?
Eet jij al voldoende groente? Dan hoef je dit niet te lezen, maar er is een grote kans dat jij ook te weinig groente eet. Groentehaters beweren dat het onmogelijk is om aan de groenterichtlijn te voldoen. Volgens hen zijn de porties te groot en groente smaakt vaak bitter, maar hoe zit het nu echt? Zijn smaak en portie de enige barrières of speelt er nog meer? Is de aanbeveling haalbaar?
Nieuwe aanbeveling: nog meer groente
In de nieuwe Richtlijnen Goede Voeding en de Richtlijnen van de Schijf van Vijf wordt geadviseerd om dagelijks 250 g (5 grote opscheplepels) groente te nemen. Daarmee werd de richtlijn iets verhoogd ten opzichte van de vorige versie van dit document. Toe werd er nog uitgegaan van 200 g groente. Bij de Voedselconsumptiepeiling die van 2007-2010 werd gehouden bleek dat bij een aantal van alle leeftijdsgroepen slechts 1% voldoende groenten at. Vrouwen boven de 50 waren de grootste groente-eters. Van hen voldeed 14% aan de normen voor groente-inname.
Waarom eet niet iedereen zoveel groenten op het menu?
Daar kunnen legio redenen voor zijn. Tijdens de gesprekken over voeding met personen die voor een voedingsadvies langskomen wordt altijd de reden nagevraagd voor voedingskeuzen om erachter te komen waardoor mensen getriggerd worden om iets wel/niet te kiezen. Bij groenten komt dan al gauw de opmerking dat het niet altijd even smakelijk is, de porties bij een warme maaltijd zijn wel erg veel, het is duur, het schoonmaken is bewerkelijk en sommigen geloven dat de groenten van tegenwoordig nagenoeg geen voedingsstoffen meer leveren, maar dat is een gerucht met een luchtje.
Voor de andere barrières is het de moeite waard om deze nader te belichten.
Zijn groenten duur?
Groenten zijn in verschillende prijsklassen te koop en dat heeft vooral te maken met de plaats van verkoop. Op de markt kun je soms voor een schappelijke prijs een aardige keuze hebben. Dat geldt ook als je in de gelegenheid bent om je groenten rechtstreeks bij de tuinderijen en telers te kopen, maar voor de meeste mensen betekent dat toch dat het inkopen extra (reis)tijd gaat kosten. Groenten zijn duurder naarmate de route van aanvoer ook langer en complexer is. Groente die in de supermarkt wordt verkocht is meestal duurder dan de groente op de markt of bij een echte groentewinkel. Als je krap bij kas zit is het altijd aan te raden om vooral voor de groenten van het seizoen te kiezen, maar dan nog kan de prijs een barrière zijn voor mensen die echt over weinig geld beschikken. De voedselbanken zijn niet voor niets opgericht. Armoede bestaat overal, ook in Nederland.
Groenten bewerkelijk?
Groenten die rechtstreeks bij de teler wordt gekocht moet vaak wel extra gewassen worden, omdat ze zo van het land komt. Kasgroenten zijn minder verontreinigd met modder en zand, maar wassen voor consumptie blijft nodig.
De supermarkt levert ook groenten in blik of pot en er zijn ingevroren groenten te koop. De blikgroenten zijn vrijwel altijd gezouten. Daarom staan ze ook niet genoteerd in de Schijf van Vijf. Diepvriesgroenten zijn alleen gezouten als ze ook aangemaakt zijn met een sausje, zoals dat het geval is bij spinazie a la crème.
Na het wassen volgt het snijden en dat wordt door vele mensen toch als bewerkelijk ervaren, maar dat is een kwestie van handigheid. Oefening baart kunst en wie vaker traint leert de groenten steeds sneller te snijden en te bereiden.
En dan de smaak…
Er wordt vaak gezegd dat “er over smaak niet valt te twisten”, maar als het om eten gaat wordt er ook wel gezegd “dat er nog nooit een kok is gevonden die kan koken voor alle monden”. Dat maakt het vraagstuk over de smaak wel lastig om te onderzoeken. Uit het onderzoek van smaakprofessor Kees de Graaf van de Wageningen Universiteit blijkt dat de meeste groenten als smakeloos worden ervaren, terwijl je zou denken dat veel groenten bitter, zoet of zuur zijn. Wanneer groenten echter worden gekookt blijken ze vaker een meer intense smaak te hebben.
Toch kan er nog wat worden gewonnen door wat extra ingrediënten te gebruiken bij de bereiding, maar daar moet je zelf wel mee oefenen en uitzoeken wat jij en je tafelgenoten lekker vinden.
Hoe verleiden we groentehaters tot het eten van (meer) groente?
Allereerst door kleine beetjes te laten proeven, maar dan moeten ze wel leuk opgediend worden en er mogen best wat kruiden en specerijen worden toegevoegd. Dat zorgt ook voor meer smaak.
Het Voedingscentrum adviseert ook om meerdere soorten groente bij een maaltijd te geven, zodat de disgenoten worden verleid tot het proeven (en eten) van (meer) groenten.
Daarnaast kun je de groenten ook op andere momenten van de dag eten, zoals bij de lunch (extra tomaatje erbij op de boterham, of een groentesalade) of als extraatje in de middag. Zo kan het beruchte 4-uurtje worden vervangen door knabbel- en snoepgroenten, maar ook hier geldt dat het dan wel handig is om er ook groenten met een uitgesproken smaak bij te serveren, zoals paprika, tomaat, wortelen en bleekselderij, etc. en om de smaak te verhogen kunnen er ook wat kruidige toevoegingen bij geserveerd worden, zoals dressings. Zo kan er meer groente worden gegeten met meer smaak.
Kortom leef je gerust eens uit met groenten en…. Fruit!
Eet smakelijk!