Minder kanker door biovoeding?
Aan het eten van biologische voeding worden veel gezondheidsvoordelen toegedicht. In Nederland is kanker een van de belangrijkste doodsoorzaken. Vandaar dat er bij het opstellen van de Richtlijnen Goede Voeding ook gekeken is naar relaties tussen voeding en kanker. Toch werd biologische voeding daarin niet specifiek benoemd. Is dat terecht?
Verschil krantenbericht en bericht van de onderzoekers
Vorige week kopte het NRC dat biovoeding de kans op kanker met een kwart kan verlagen. In het krantenartikel wordt daarbij gerefereerd aan 2 onderzoeken. Het gaat hier om zogenaamde cohortonderzoeken waarbij een groot aantal mensen gedurende langere tijd wordt gevolgd om te kijken of er verbanden gevonden kunnen worden tussen leefstijlfactoren, socio-economische status en/of gewicht/lengte enerzijds en het optreden van bepaalde ziekten anderzijds. In zulke onderzoeken kunnen alleen verbanden tussen twee factoren worden aangetoond en slechts zeer zelden worden er oorzakelijke verbanden gevonden. En verband tussen a en b wil niet zeggen dat b veroorzaakt wordt door a, maar dat ze samen vaak voorkomen.
In de beide onderzoeksverslagen zelf wordt dan ook gesproken van een mogelijk verband tussen het eten van biologische voeding en het minder vaak krijgen van kanker. Beide onderzoeksgroepen geven dan ook aan dat er meer en langduriger onderzoek nodig is om hier een betrouwbare uitspraak over te doen.
Wat is er nu onderzocht?
In het Franse onderzoek zijn bij 68.946 deelnemers in 2009 gegevens verkregen over socio-economische status, leefstijl, gezondheidstoestand, beweeggedrag en lengte en gewichtsgegevens. Twee maanden na het verzamelen van deze gegevens werden de deelnemers gevraagd hoe vaak ze van verschillende groepen levensmiddelen de biologische variant gebruikten. Deze voedingsgegevens werden verzameld door van twee weekdagen en een weekenddag uit te vragen wat er gegeten werd. Van de deelnemers werd gedurende acht jaar nagegaan of er behandelingen en/of sterfgevallen plaats gevonden hebben als gevolg van kanker.
In het onderzoek in het Verenigd Koninkrijk (VK) zijn 623.080 vrouwen die vanaf 1996 tot 2001 deelnamen aan het bevolkingsonderzoek voor borstkanker gevraagd hoe vaak ze biologische voeding gebruikten. Verder werden er gegevens verzameld over leefstijlfactoren zoals roken en alcoholgebruik, lengte en gewicht, socio-economische status, beweging, leeftijd waarop de eerste menstruatie plaatsvond en het aantal zwangerschappen. Deze gegevens werden gekoppeld met het aantal geregistreerde gevallen van kanker.In het Franse onderzoek blijkt dat mensen die biologische voeding eten minder vaak een non-Hodgkinlymfoom ontwikkelen en voor vrouwen dat ze minder vaak borstkanker ontwikkelden na de menopauze. In het Britse onderzoek werd bij vrouwen die biologisch aten minder vaak kanker gevonden dan bij vrouwen die niet biologisch aten, maar de onderzoekers geven aan dat het voordeel van biologische voeding niet erg groot lijkt te zijn.
Richtlijnen Goede Voeding en kanker
De Richtlijnen Goede Voeding zijn gebaseerd op meta-analyses, zie ook hier voor meer uitleg over de werkwijze waarop de Richtlijnen Goede Voeding zijn vastgesteld. Bij het opstellen van de Richtlijnen Goede Voeding waren er geen meta-analyses naar het verband tussen biologische voeding en kanker beschikbaar, zodat er ook nog geen sterk bewijs geleverd is voor een beschermend effect van biologische voeding tegen kanker.
Wel wordt in de Richtlijnen Goede Voeding aangeraden om de inname van roodvlees te beperken en het gebruik van alcohol te vermijden of hooguit 1 glas per dag te drinken en vooral niet alle dagen alcohol te nuttigen om de kans op kanker te verlagen. Verder worden er verschillende adviezen gegeven om obesitas te voorkomen, omdat er ook verbanden zijn aangetoond tussen obesitas en verschillende soorten kanker. Hierbij moet je denken aan het verminderen van suikerrijke dranken zoals frisdrank en vruchtensap.
Wat kunnen de consument en de professional hier nu mee?
Eigenlijk kan de consument nog niet veel met de uitkomsten van de onderzoeken naar het verband tussen het eten van biologische voeding en kanker. Wie de onderzoeksuitkomsten goed leest zal dan ook tot de ontdekking komen dat het NRC wel erg voorbarig is met de uitspraak dat het eten van biologische voeding tot een lager risico op kanker leidt.
Toch is er ondanks de uitkomsten van deze onderzoeken veel voor te zeggen om toch voor biologische voeding te kiezen, omdat deze mogelijk een iets hogere voedingswaarde heeft en minder residuen van gewasbeschermingsmiddelen bevat.