Minder voedsel verspillen

Verspilling tegengaan

Het Voedingscentrum wil consumenten meer beust maken van de verspilling en meldt dat een gemiddeld huishouden in Nederland ongeveer 50 kg voedsel weggooit, omdat er teveel wordt ingekocht. In geld uitgedrukt kan een gezin ongeveer € 350,– besparen. Om dit te stimuleren is er een mooi hulpmiddel online gezet, namelijk de Waste Challenge.
Maar er is nog meer te bezuinigen door onzekerheid over voeding en voedselveiligheid bij de consument weg te nemen.

Rol van de media

Eind vorig jaar verscheen er een mooi boek over overgewicht en obesitas, maar de aandacht van de media ging naar een ander boek, van Huib Stam. Deze journalist bestudeerde drie jaar allerlei literatuur over voeding en schreef naar aanleiding daarvan een zijn laatste boek: “Eetsprookjes”. Kennelijk trekt dit boek meer aandacht van de media dan het boek van Rob van Berkel “Overgewicht en obesitas”, want Huib Stam werd bij omroep Max en in de actualiteitenrubriek EenVandaag geïnterviewd over zijn boek.
Opvallend was dat er in beide programma’s geen echte erkende voedingskundige tegenover deze auteur werd gezet om de discussie aan te gaan over de standpunten. Het is dé manier waarop de huidige media kennelijk omgaan met voedingskennis… Alsof voeding een soort hobby is in plaats van een vak waarvoor een opleiding nodig is.

De consument en de media

Wat er op de televisie komt of in de krant staat heeft altijd een behoorlijke impact. De consument denkt al gauw dat alles waar is wat er over voeding in de krant en op TV wordt gezegd. Onderzoeksresultaten worden slecht vertaald naar de consument en de resultaten worden vaak door de journalisten niet juist geïnterpreteerd waardoor er veel tegenstrijdige informatie wordt gegeven. Hierdoor voelt de consument zich steeds onzekerder. Dit verschijnsel is ook bekend onder de naam epidemiologische verwarring. Naast echte deskundigen zijn er ook veel zelfbenoemde voedingsgoeroes die hun kennis “aan de man” brengen.

Nog meer verwarring

Zo vertelt Huib Stam in de beide interviews bij Max en in EenVandaag dat brood per definitie ongezond is vanwege de tarwe. Volgens Stam bevat onze voeding teveel koolhydraten die allemaal afkomstig zijn uit tarwe. Op 7 januari onthulde Kassa-groen uitgebreid hoe de kritische consument die overgestapt is op speltbrood wordt misleid door schimmige beschrijvingen op etiketten over de samenstelling van speltbrood.
Wie logisch nadenkt en alle drie programma’s gezien heeft zou zelfs kunnen gaan denken dat speltbrood geen koolhydraten bevat, maar dat is onjuist: speltbrood bevat evenveel koolhydraten als tarwebrood, en spelt en tarwe bevatten ook allebei gluten.

Consument raakt spoor bijster

Geen wonder dat de consument er onzeker van wordt en zich afvraagt waar hij/zij de juiste informatie kan vinden. Vroeger was er vertrouwen in het Voorlichtingsbureau voor de Voeding (nu het Voedingscentrum), de arts en de verpleegkundige, maar nu er steeds meer “informatie” beschikbaar komt die ook nog eens gemakkelijk bereikbaar is wordt het lastiger om het kaf van het koren te scheiden. De tv en het internet zijn vaak de belangrijkste informatiebronnen. Tja, als daar dan nog eens op beweerd wordt dat het Voedingscentrum achter loopt en dat dit ook geldt voor de echte professionals wordt het helemaal lastig voor de consument. Waar moet hij/zij dan zijn vragen stellen?

Op zoek naar voedingskundigen en diëtisten

Eigenlijk kan de consument nog altijd terecht bij het Voedingscentrum, maar dat heeft door bezuinigingen van overheidswege veel personeel moeten ontslaan in 2012. Er werd toen wel doorverwezen naar diëtisten, maar die kwamen ook massaal zonder werk, omdat de diëtetiek uit de zorgverzekering werd gegooid. En de consument wil graag eerlijke antwoorden. Er zijn her en der nu wel een paar voedingskundigen en/of diëtisten werkzaam in de eerstelijnszorg of ze werken als zelfstandige. Maar worden ze gevonden? Dat weet ik niet…

Voedselveiligheid in geding?

Ook op productschappen en de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit is de laatste jaren rigoureus bezuinigd. Doordat er minder controles werden uitgevoerd kon er ongestoord worden gefraudeerd met biologische eieren en het leidde zelfs tot het paardenvleesschandaal. Als gevolg van deze onrechtmatigheden was het noodzakelijk om veel voedsel te vernietigen. Het wegbezuinigen van veel werknemers in de voedingszorg leidt dus eerder tot verspilling van voedsel, maar dat wilden we toch voorkomen???

Bezuinigen leidt tot verspillen

Om de kans op veiligheidsproblemen te verkleinen heeft het kabinet onlangs besloten om de controlecapaciteit van de Nederlandse voedsel en Waren Autoriteit te vergroten.
Doordat aangetoond kon worden dat het schrappen van dieetzorg in 2011 op termijn tot meer zorgkosten gaat leiden, werd de dieetzorg in 2012 weer voor drie uur per jaar in het basispakket opgenomen en dat bleef ook in 2013 gehandhaafd. Daarnaast lijkt het erop dat er steeds meer ruimte komt voor angstgoeroes die het supplementenevangelie prediken.
IJverig bezuinigen leidt tot meer voedselverspilling en misleiding. Dat doet denken aan de spreuk: Zuinigheid met vlijt bouwt huizen als kastelen, maar wie zich niet op tijd verschoont krijgt luizen als kamelen.