Nieuwe voedingsnormen

Waarom nieuwe voedingsnormen?

De European Food and Safety Agency (EFSA) heeft vanaf 2014-2018 aanbevelingen gedaan voor het vaststellen van de inname van vitamines en mineralen voor volwassenen. Omdat er in Europa gestreefd wordt naar harmonisatie van de voedingsnormen zijn de EFSA-adviezen door de Nederlandse Gezondheidsraad vergeleken met de Nederlandse voedingsnormen die tot nu toe golden. Daarbij is gekeken naar de manier waarop de EFSA-normen zijn vastgesteld en of dit ook gehanteerd kan worden in Nederland. Bij het vaststellen van de voedingsnormen wordt er uitgegaan van gezonde mensen met een gezond gewicht. Voor mensen die ziek zijn kunnen andere normen gelden waarbij er rekening wordt gehouden met hun ziekte. De nieuwe normen voor inname van vitamines en mineralen is hier bij de downloads te vinden.

Hoe zijn de Nederlandse normen voor vitamines en mineralen vastgesteld?

Bij het bestuderen van de EFSA-normen is onderscheid gemaakt in voedingsnormen met een sterke onderbouwing, voedingsnormen met een zwakke onderbouwing en of er een andere weging van het beschikbare onderzoek wordt gehanteerd door EFSA dan de normen waarop de Gezondheidsraad onderzoeken beoordeeld. Naast de EFSA-normen is ook gekeken naar de voedingsnormen van de  Scandinavische landen, de voedingsnormen van de Duitstalige regio’s in Europa en de Dietary Reference Intakes van de Verenigde Staten en Canada.
Bij een sterke onderbouwing moet je denken aan de sterkte van het bewijs voor het advies over de inname zoals meerdere onderzoeken die samengevoegd zijn in een metanalyse (samenvatting van meerdere onderzoeken met herberekening van het totale resultaat over de samengevoegde onderzoeken). Bij alle andere typen onderzoeken of de opinie van een expert is er sprake van een zwakkere onderbouwing.

Voldoen aan EFSA-normen of afwijken?

Nadat de methodiek voor het vaststellen van de norm is beoordeeld wordt er gekeken of er redenen zijn om de Nederlandse norm af te laten wijken van de EFSA-normen. Er wordt eerst gekeken naar de verschillen en overeenkomsten in de onderbouwing voor de norm van de verschillende voedingsstoffen, waarbij er vervolgens bepaald wordt hoe de sterkste onderbouwing kan worden verkregen voor een Nederlandse norm. Bij het bepalen van de normen wordt ook gekeken naar de kenmerken van de Nederlander die invloed kunnen hebben op de bio-beschikbaarheid van voedingsstoffen. Daarbij kun je denken aan lengte (Nederlanders behoren tot de langste mensen in Europa) en we wonen in een werelddeel met minder zonuren. Ook bij een zwakke evidence heeft Nederland gekozen om af te wijken van de EFSA-norm. De achtergrondinformatie over de vaststelling van de nieuwe voedingsnormen vind je hier bij de downloads.

Welke normen worden gewijzigd?

In de praktijk betekent het dat de aanbevolen hoeveelheid voor ijzer voor vrouwen na de menopauze  naar beneden is bijgesteld van 15 mg/dag naar 11 mg/dag terwijl de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voor vrouwen in de vruchtbare leeftijd met 16 mg/dag nagenoeg gelijk gebleven is. De norm voor de gemiddelde behoeftes aan ijzer voor mannen en vrouwen is naar beneden bijgesteld naar 6 mg/dag. Verder zijn de normen voor Riboflavine (vitamine B₂) voor mannen en vrouwen en de normen voor kalium en magnesium voor vrouwen ook naar boven bijgesteld, maar het gaat hier om kleine veranderingen.
Even ter verduidelijking: bij een gemiddelde behoefte wordt het niveau van inname bedoeld waarbij de helft van de bevolking voldoende binnenkrijgt van een voedingsstof. De Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid staat voor vrijwel alle mensen in een bepaalde bevolkingsgroep.

Wat betekent dit voor de andere voedingsnormen?

De andere normen zoals Richtlijnen Goede Voeding uit 2015 en de Richtlijnen Schijf van Vijf uit 2016 hoeven niet gewijzigd te worden, aangezien er volgens de berekeningen van de Richtlijnen van de Schijf van Vijf ook aan de nieuwe normen voor vitamines en mineralen voor volwassen mannen en vrouwen wordt voldaan.