Quinoapasta eerlijke benaming?

Waar bestaat het uit?

Quinoapasta bestaat voor 90% uit tarwemeel en voor 10% uit quinoameel. In dit geval zijn beide bestanddelen biologisch geteeld. Tarwe is voor Nederlanders een bekend gewas. De laatste jaren is er nogal wat commotie over tarwe, doordat in boeken als Broodbuik en de Voedselzandloper wordt beweerd dat tarwe een dikmaker zou zijn en nog een aantal nadelige gezondheidseffecten zou hebben. De wetenschappelijke basis van deze beide boeken is op zijn zachtst gezegd nogal wankel te noemen, zie ook de links bij het aanklikken van de boektitels. Er zijn nogal wat hypes over voeding.
Quinoa is een gewas dat zijn oorsprong vindt in Zuid-Amerika. Het verhaal gaat dat dit gewas 5000 jaar geleden al in het Andesgebergte in landen als Argentinië, Bolivia, Ecuador en Peru werd geteeld.

Wat is quinoa?

De naam quinoa is afkomstig uit de taal van de Inca’s, het Quechua, en betekent: “moedergraan” of “supergraan”. Quinoa is plantenkundig gezien geen graan en het bevat geen gluten. Daarom is dit product veilig te gebruiken voor mensen met coeliakie en glutenovergevoeligheid. Toch kan quinoa wel verontreinigd zijn met glutenbevattende graandelen, als het verwerkt wordt in ruimten waarmee het ook in aanraking kan komen met glutenbevattende granen. Daarom is het voor coeliakiepatiënten en mensen met glutenovergevoeligheid aan te raden om quinoaproducten alleen te gebruiken als deze van het keurmerk voor glutenvrije producten is voorzien.
Quinoa bestaat uit kleine korreltjes en is verkrijgbaar in de kleuren wit, rood/bruin en zwart. Het wordt ook wel gezien als een superfood, vanwege het hoge gehalte aan eiwit, de mineralen koper en magnesium en de vitamine van het B-complex.

Quinoa ten opzichte van tarwe

Als de voedingswaarde van beide producten wordt vergeleken valt het op dat de verschillen tussen tarwemeel en quinoa niet zo groot zijn. Van de beide producten zijn de gehaltes vergeleken van eiwitten, koolhydraten en vezels en van de micronutriënten (vitamines, mineralen en spoorelementen) zijn allen magnesium, ijzer, koper, nicotinezuur, vitamine B₆ (Pyridoxine) en vitamine E meegenomen, omdat van deze stoffen vaak genoemd wordt dat quinoa een veel gunstiger samenstelling zou hebben dan tarwe. In tabel 1 van deze tabellen is de vergelijking schematisch weergegeven. Hieruit blijkt dat tarwe een beduidend hoger gehalte heeft aan vezels en nicotinezuur dan quinoa, maar quinoa heeft een veel hoger gehalte van magnesium, koper en vitamine B₆ dan volkorentarwemeel. Hoewel het eiwitgehalte van quinoa 40% hoger ligt dan dat van tarwe zal het in de voeding van de gemiddelde Nederlander niet zoveel verschil maken, omdat het gebruik van tarweproducten nog altijd hoger ligt dan dat van quinoaproducten. Als een enkel individu echter veel quinoa gaat gebruiken kan het voor die persoon wel een groot verschil maken.

Quinoapasta vergeleken met volkorenpasta

Wanneer de volkorenpasta vergeleken wordt met de quinoapasta moet er wel rekening gehouden dat de quinoapasta slechts voor 10% uit quinoa bestaat aangevuld met 90% tarwemeel. Op basis daarvan is het eerlijker om van volkorenpasta met quinoa te spreken dan van quinoapasta. Voor de analyse van de volkorenpasta is gebruik gemaakt van de gegevens uit de Nevo-online. Voor de analysegegevens van de pasta met quinoa zijn de gegevens van de eiwitten, koolhydraten en voedingsvezel overgenomen van de website van de producent van de pasta met quinoa: www.naturecrops.nl. Omdat van de pasta met quinoa geen voedingsstoffengehalte bekend is van de vitamines en mineralen is er een schatting gemaakt op basis van de bekende voedingsstoffenanalyse van quinoa en volkorentarwemeel. In tabel 2 van deze tabellen is de vergelijking van volkorenpasta met quinoapasta weergegeven. Deze vergelijking leert dat het toevoegen van quinoa aan volkorentarwemeel qua voedingswaarde niet zoveel verschil maakt.

Kortom:

De vergelijking van volkorentarwemeel met quinoa leert dus dat er wel een groot verschil is qua voedingswaarde op sommige punten, maar doordat er door de “gemiddelde Nederlander” veel minder quinoa gegeten wordt dan volkorentarweproducten is het gebruik van quinoa niet van invloed op de voedingsstoffeninname op bevolkingsniveau. Wanneer je als individu alle alle tarweproducten vervangt door quinoa zou je een hogere inname krijgen van ijzer, koper, vitamine B₆ en vitamine E, maar je komt wel aanmerkelijk lager uit met de inname van voedingsvezel en dat kan mogelijk leiden tot een hogere kans op hart- en vaatziekten.
Op basis van de samenstelling van quinoapasta (10% quinoa en 90% tarwe) is “quinoapasta” geen juiste naam voor deze pasta, maar de aanduiding Paste met quinoa is beter op zijn plaats. Over etiketten etiquette gesproken…