Schone voeding

Deze titel kan allerlei associaties oproepen zoals: goed gewassen, geen genetisch gemodifceerde bestanddelen, geen E-nummers, geen doping, etc. Binnen de sport wordt schone voeding gedefinieerd als een voeding zonder lege calorieën, oftewel een voeding met een hoge nutriëntdichtheid. Sporters zijn gebaat bij zo’n hoogwaardige voeding voor het verbeteren van hun prestaties en om hun gezondheid te beschermen.

De tunnel in

Sporters willen doorgaans maar één ding en dat is WINNEN. Daarvoor wordt alles keurig op elkaar afgestemd. Er wordt intensief getraind, de technische details van de sportuitrusting worden gecheckt, want de outfit moet als gegoten zitten. Daarnaast is het op tijd rust nemen belangrijk. Mentaal moet ook alles kloppen. Sven Kramer verwoorde het heel mooi in zijn column van 17 januari: “De spanning begint zich vanaf nu gestaag op te bouwen, we gaan nu langzaam maar zeker die tunnel in. Geen afleiding meer of andere dingen die verstorend zouden kunnen werken. Het is nu trainen, eten, slapen, concentratie opbouwen en nog één of twee keer een trainingswedstrijd voordat we begin februari naar Sotsji afreizen om daar de ultieme prestatie neer te zetten.”

Keuzestress in het Olympisch dorp?

Hoewel er veel voor de sporters wordt geregeld moeten ze toch zelf elke dag hun eigen keuzes maken. Trainingsprogramma’s worden samen met de coach en zijn staf uitgestippeld en de conditie wordt gemonitord en de sporter moet zelf opletten dat hij voldoende rust en goed eet. Dat laatste kan best lastig zijn, want in een andere omgeving is de sporter afhankelijk van “wat de pot schaft”.
In een Olympisch dorp is er doorgaans een groot restaurant met een uitgebreid buffet, zodat een sporter uit heel veel soorten (wereld)gerechten kan kiezen, Voor alle nationaliteiten kan een menu samengesteld worden. Om de Nederlandse sporters hierop voor te bereiden is voor hen een handleiding voor het omgaan met buffetten ontwikkeld.

Voedingseducatie is nodig

Doordat de meeste sporters die deelnemen aan de Olympische Spelen vaker in het buitenland verblijven zijn ze bekend met de internationale keuken, maar het is belangrijk dat ze ook goed op de hoogte zijn van de voedingswaarde van verschillende gerechten.
Sporters in het Olympisch dorp dienen voldoende basiskennis over voeding te hebben om goede keuzes te kunnen maken in het restaurant. Daarnaast moeten ze snappen hoe ze hun voedingsstoffeninname het beste kunnen timen. Voor de prestatie zijn brandstoffen belangrijk en na de prestatie moet het beschadigde spierweefsel herstellen en de brandstofvoorraden moeten worden aangevuld.

Meer nodig voor energie en herstel

Tijdens de prestatie zelf moet er voldoende brandstof in de spieren aanwezig zijn, dus moet er vooraf voldoende reserve in de vorm van glycogeen aanwezig zijn in de spieren. Dat kan worden bereikt door voldoende te eten van brood, en broodvervangers, fruit, aardappelen, rijst en (volkoren)pasta.
De krachtsporter heeft een hogere eiwitbehoefte en zal dus meer vlees, vis, gevogelte, eieren en zuivelproducten moeten nemen dan de sporter die een duurprestatie moet leveren. De duursporter heeft nog altijd een hogere eiwitbehoefte dan een “gewone consument”, omdat hij/zij meer spierarbeid levert en er dus meer eiwit nodig is voor het spierherstel.
Het vetgehalte wordt laag gehouden, om te voorkomen dat er “loos gewicht” bijkomt.

Meer vitamines en mineralen nodig?

Als er meer eiwitten en koolhydraten worden ingenomen is er ook een verhoogde behoefte aan sommige vitamines van het B-complex. Aan deze behoefte is gemakkelijk met de gewone voeding te voldoen, als er gekozen wordt voor magere vleessoorten en zuivelproducten, veel groente en fruit en volkoren graanproducten. Dat zijn allemaal voedingsmiddelen met een hoge nutriëntendichtheid, oftewel “schone voeding”. Een goed uitgebalanceerde voeding helpt om sportieve prestaties te verbeteren en de gezondheid te beschermen en dat geldt voor sporters op allerlei niveau’s.

Zijn er dan echt geen voedingssupplementen nodig?

De sporter die zijn voeding goed samenstelt heeft geen voedingssupplementen nodig, maar rondom trainingen en herstel dient er op tijd toevoer te zijn van vocht, eiwit en koolhydraten. En dan kan het gemakkelijk zijn om een kant en klare sportdrank of een preparaat in poedervorm te gebruiken.
Extra vitamines en mineralen zijn doorgaans niet nodig, mits er een goed samengetelde voeding wordt gebruikt en daar zit nu net de crux… Daarvoor is kennis en discipline nodig…

Toch supplementen gebruiken? Beperk het dopingrisico!!

Het gebruik van voedingssupplementen kan echter leiden tot onbedoelde overtredingen van het dopingreglement, omdat voedingssupplementen vervuild kunnen zijn met dopinggeduide stoffen. Sporters die in aanmerking kunnen komen voor dopingcontroles en die voedingssupplementen willen gebruiken of waarvoor het gebruik van voedingssupplementen nodig is, doen er verstandig aan om alleen gebruik te maken van voedingssupplementen die voldoen aan de criteria van het Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport (NZVT).
Wil je hier meer weten over een goede sportvoeding? Neem dan gerust contact op.

anneke-palsma

Zoek je een advies voor voeding bij jouw sport, dan kun je bij mij terecht.

Drs. Anneke Palsma