Sportieve weegschaal

Nee, deze blog gaat niet over een sportief type met het sterrenbeeld weegschaal, maar over de rol van gewicht binnen de sport. Voor de actieve sportvolgers was het op 28 april 2021 niet te missen: de uitkomst van het rapport over de misstanden in de gymsport. Wat kunnen we ervan leren? Hoe kan dit doorgetrokken worden naar andere sporten? Is gewicht altijd de doorslaggevende factor binnen de sport?

Sporten voor het plezier en inspiratie

Volwassenen die sporten doen dit vaak vanwege het ontspannende effect en om zichzelf op te laden voor een nieuwe (werk)activiteit. Het is verstandig om een sport te kiezen die je echt leuk vindt om te doen. Dat helpt je om vaker te sporten. Iets wat je graag doet kun je beter volhouden en het kost je minder discipline om dat langdurig vol te houden. Bovendien is dit ook belangrijk bij de sportkeuze voor kinderen.
Bij sporten komt er vaak een competitieaspect om de hoek kijken. Dat kan een competitie zijn tegen een tegenstander maar ook met jezelf. Het kan een kick geven dat je door vaker te trainen een grens verlegt. Dat kan het vertrouwen in jezelf en in je (sport)team vergroten. Een grens verleggen kan inspirerend werken, vooral als dat op een sportieve en plezierige manier wordt bereikt.

Moeten versus mogen

Competitie kan iets leuks zijn. Het verleggen van grenzen kan inspireren, maar wanneer een prestatie onder druk wordt geforceerd kan grensverleggend veranderen in grensoverschrijdend. Bij grensverleggend gaat het om het oprekken van capaciteiten en mogelijkheden van een persoon. Het is grensoverschrijdend als de inzet gericht is om het allerhoogste te bereiken, ongeacht wat daarvoor ingezet moet worden. Bij grensverleggend worden er alleen methoden en middelen gebruikt die toegestaan zijn. Wie grensoverschrijdend bezig gaat heeft minder moeite om methoden en middelen te gebruiken die niet toegestaan en niet toelaatbaar zijn. Wie het allerhoogste wil bereiken voor zichzelf of voor zijn/haar sporters(s) binnen de eigen mogelijkheden kan in verleiding komen om methoden en middelen toe te passen die niet toegestaan en niet toelaatbaar zijn. De grens tussen grensverleggend en grensoverschrijdend, oftewel mogen en moeten, kan soms flinterdun worden…

Gewicht en het belang ervan in de sport

Binnen de meeste sporten speelt gewicht an sich een rol. De sporten waarin gewicht geen rol speelt zijn de denksporten zoals dammen, schaken en kaartspelen zoals bridge, en concentratiesporten zoals schietsporten. Juist door heel geconcentreerd te zijn kun je het wapen waarmee geschoten wordt beter stilhouden en jezelf richten op de roos. Ook bij darten is concentratie nodig om goed en gericht te kunnen werpen.
Eigenlijk is denken en concentratie bij elke sport nodig om tot een goede prestatie te komen. Het lichaamsgewicht speelt vooral een rol wanneer het verplaatsen van je lichaam of esthetiek belangrijk is binnen een sport, maar dat is niet het hele verhaal.

Gewicht versus lichaamssamenstelling

Naast gewicht speelt vooral de spierkracht een rol voor je wendbaarheid en snelheid. Spiermassa neemt minder ruimte in dan vetweefsel. Dat maakt dat gespierde mensen een strak en slank uiterlijk hebben. Daarnaast zijn ze sterker, sneller en wendbaarder dan iemand met het zelfde gewicht maar met meer vetmassa. De aanleg voor lichaamsbouw is voor een groot deel erfelijk, maar je kunt zelf invloed uitoefenen op je lichaamssamenstelling door middel van voeding, (kracht)training en trainingsintensiteit. Je werkt aan een gezond gewicht en een gezonde lichaamssamenstelling. Naast spiermassa is er ook voldoende vetweefsel nodig. Vetweefsel zorgt voor isolatie tegen koude, beschermt de tere buikorganen en zorgt onder andere voor de aanmaak van geslachtshormonen. Bij zwemsporten levert een kleine vetlaag ook een betere isolatie op tegen koude. Dat is vooral belangrijk bij openwaterdisciplines.

Duursporten, gewichtsklassensporten en esthetiek

Sporters binnen een bepaalde gewichtsklasse binnen vechtsporten willen het liefst aan de bovengrens van hun gewichtsklasse zitten. Ze kunnen hun gewicht dan ook inzetten om hun tegenstander te overmeesteren in de (wed)strijd. Duursporters hebben het liefst zo weinig mogelijk “loos” gewicht bij zich, zodat ze met zo weinig mogelijke energie een zo groot mogelijke prestatie neer kunnen zetten. Esthetische sporters willen een prachtig figuur hebben, passend bij hun sport. Turners, kunstschaatsers en dansers willen over veel kracht in combinatie met elegantie beschikken, terwijl bodybuilders juist er strak, gespierd en imposant uit willen zien.
In alle gevallen geldt dat niet de weegschaal maar de lichaamsbouw en lichaamssamenstelling doorslaggevend is voor de sportieve mogelijkheden.

Motivatie en plezier

Wie sport vanwege het eigen plezier en om er energie van te krijgen zal zich meer gemotiveerd voelen om er mee door te gaan. Als er een “moeten” bij komt kan dat al remmend werken op plezier en op de motivatie. Inzetten op plezier bij het sporten kan tot meer motivatie leiden. Bij grensverleggend handelen wordt er gekeken hoe een sporter zijn/haar eigen mogelijkheden op een sportieve manier kan vergroten. Dat kan de eigenwaarde verbeteren en zorgen voor het behoud van plezier in de sport. Juist als de gezondheid van de sporter in alle opzichten goed wordt bewaakt kan dat tot mooie vormen van het verleggen van persoonlijke grenzen leiden. Zo kun je sporters ook beter en langer gemotiveerd houden en voor hen het plezier in de sport beter waarborgen.

Plezier en elegantie

Een sporter die plezier heeft bij zijn/haar sport zal gemakkelijker beperkingen rondom zijn/haar sport accepteren. Dat betekent dat hij/zij meer discipline op kan brengen om zich te houden aan de schema’s voor trainingen, voeding en rust/slaap. Dit werkt ook preventief voor blessures als gevolg van overmoed en overtraining. Juist door te benadrukken dat plezier en sportief gedrag belangrijk is kunnen sporters eerder trots zijn op hun sport. Dat leidt ook eerder tot meer elegantie binnen elke sport.
Bovendien kan gezond ook plezierig en vooral lekker zijn. Meer weten over voeding en lichaamssamenstelling in jouw sport? Neem dan gerust contact op.