Sportvoeding beter dan doping

De ene na de andere sporter komt met een bekentenis over doping. Het algemene publiek zou de indruk kunnen krijgen dat topsport zonder doping een illusie is. Er lijken kosten nog moeite te worden gespaard en er is veel aandacht voor nieuwe snufjes en technische hulpmiddelen om het prestatieniveau te verbeteren. Toch is er een aspect waarop nog steeds veel winst te behalen is, namelijk voeding.

Ik gebruik…

Laat ik gelijk maar met het beantwoorden van de meest prangende vraag beginnen: Ja, ik gebruik. En om je nieuwsgierig gelijk te bevredigen, ik gebruik volkoren graanproducten, peulvruchten, veel groente en fruit (gemiddeld kom ik boven de norm uit van 2 x 2), ik eet (mager) vlees en 2 keer per week vis en dagelijks neem ik melk en melkproducten. Oh ja, ik neem natuurlijk ook wel eens chocolade, drop of pepermunt. Vanwege mijn leeftijd en het (intensief) gebruik van huidverzorgingsproducten met een hoge beschermingsfactor neem ik een vitamine D-supplement. Wanneer ik echt lang achtereen actief ben met een van mijn sporten komt het wel eens voor dat ik een sportdrank gebruik. Maar dopinggeduide middelen? Nee, dat niet.
Indertijd fietste ik tijdens vakanties gedurende 14 dagen achtereen dagelijks ongeveer 125 km. Daarnaast zwommen we ook bijna dagelijks als er een zwembad of ander betrouwbaar zwemwater in de buurt was en we deden nog wat andere sporten en ’s avonds werd er ook nog wel gewandeld. Daarbij was het wel nodig om goede brand- en bouwstoffen op de juiste tijden te gebruiken. Intensief sporten kan prima met gezonde voeding en Eigen Kracht.

Redenen om geen doping te gebruiken

Dopingmiddelen en methoden zijn verboden omdat ze gezondheidsschade kunnen veroorzaken. Daarnaast levert gebruik altijd de stress op “of je niet betrapt zult worden”. Stress kost energie en die energie kun je niet inzetten voor het verbeteren van je sportprestatie. Zoals gezegd, sportprestaties kunnen prima worden verbeterd door goede voeding. Daarnaast is het nodig om slim te trainen en voldoende te rusten. Vaak wordt gedacht dat het gebruik van voedingssupplementen een noodzakelijke voorwaarde is voor een goede sportprestatie, terwijl in de meeste gevallen prima kan worden volstaan met een goede basisvoeding, waarbij de timing van de inname van voedingsstoffen belangrijk is. Kortom doping voor het verbeteren van een sportprestatie kent meer na- dan voordelen.

Voedingssupplementen en dopingrisico

In sommige gevallen kan het gebruik van voedingssupplementen echter nodig zijn, bijvoorbeeld omdat er onvoldoende van een voedingsstof kan worden ingenomen, of aangemaakt door het lichaam door ziekte. Wanneer (grondstoffen van) voedingssupplementen worden bereid in dezelfde ruimtes waar ook medicijnen worden bereid die dopinggeduide stoffen bevatten kan er kruisbesmetting optreden. Dat wil zeggen dat er sporen van dopinggeduide middelen in het voedingssupplement terecht kunnen komen. Doorgaans zijn deze gehalten niet zo hoog, maar voor een sporter die een dopingcontrole ondergaat kan het wel leiden tot een (onbedoelde) positieve dopingtest met alle nare gevolgen van dien.

Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport (NZVT)

Sporters die in aanmerking kunnen komen voor dopingcontroles doen er goed aan het dopingrisico van voedingssupplementen zoveel mogelijk te vermijden door bijvoorbeeld geen supplementen te gebruiken. Wanneer in de behoefte aan voedingsstoffen onvoldoende voorzien kan worden door basisvoeding en er zijn geen medische problemen die dit veroorzaken, kunnen supplementen worden geadviseerd. Verder zijn er ook sportvoedingssupplementen die de prestatie kunnen verbeteren zonder schade aan de gezondheid toe te brengen, maar let op: Er is veel kaf onder het koren. NOC*NSF geeft in een aantal factsheets informatie over het nut en de werking van de verschillende supplementen.
Als er gekozen is voor een bepaald type supplement is het belangrijk dat dit voldoet aan de eisen van het NZVT om de kans op een positieve dopingtest zo klein mogelijk te houden. Let bij het kopen van een supplement vooral op dat het batchnummer overeenkomt met het nummer op de NZVT-lijst.

Doping en fitness

Vaak wordt doping gelinkt aan topsport, maar uit onderzoek van de Dopingautoriteit blijkt dat ongeveer 164.000 personen in het fitnesscentrum dopinggeduide middelen gebruiken. In veel gevallen betreft het stimulantia. Deze middelen maken alert en kunnen de stofwisseling verhogen en de vetverbranding bevorderen, waardoor een gebruiker ervan afvalt. Voor een bodybuilder kunnen stimulantia voor een strakker uiterlijk en een scherpere spierdefinitie zorgen.
Fitnessers in Nederland worden niet op doping gecontroleerd, maar het gebruik van doping kan ook hier leiden tot gezondheidsschade. Daarom is ook hier het gebruik niet aan te raden als je zuinig bent op je lijf.

Wat dan wel

1. Laat je adviseren door een deskundige over slimme manieren van trainen, herstel en rust.
2. Zorg voor een goede timing van je voedings(stoffen) en laat je adviseren door een SCAS gecertificeerde sportdiëtist.
3. Voor sporters die in aanmerking komen voor dopingcontroles: gebruik uitsluitend supplementen die voldoen aan de NZVT-eisen.
4. Voor fitnessers geldt: let op met het gebruik van voedingssupplementen, omdat ze doping kunnen bevatten. Doping kan gezondheidsschade veroorzaken. Raadpleeg daarom voorafgaand aan het gebruik een sportdiëtist.
4. Voor meer tips om dopingvrij te presteren zie ook: 100procentdopefree
5. Fitnessers presteren beter en duurzamer op Eigen Kracht.

anneke-palsma

Zoek je een advies voor voeding bij jouw sport, dan kun je bij mij terecht.

Drs. Anneke Palsma