Stop kindermishandeling

Aanpak overgewicht kinderen niet in actieplan

Het is een goed initiatief om kindermishandeling te bestrijden en op 5 december heeft het Ministerie van VWS een actieplan gepresenteerd om dit probleem aan te pakken, maar er wordt met geen woord gerept over de mishandeling door verkeerde voeding: Één op de zeven kinderen is te zwaar en één op de vijftig kinderen heeft ernstig overgewicht. Overgewicht op kinderleeftijd kan gepaard gaan met (ernstige) psychische en sociale problemen voor het kind zelf. Door het overgewicht wordt het kind in letterlijke zin belemmerd in zijn of haar bewegingsvrijheid. Het kind kan slachtoffer worden van pestgedrag en het kan uitgesloten worden.
De definitie voor kindermishandeling biedt voldoende ruimte voor actie om overgewicht op de kinderleeftijd te voorkomen.

Wat is kindermishandeling?

In de Wet op de jeugdzorg wordt onder kindermishandeling verstaan: “Elke vorm van voor een minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat, actief of passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt berokkend of dreigt te worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel.”
Dat betekent dat een volwassene een minderjarige geen geestelijk of lichamelijke schade toe mag brengen. Op de website van de Rijksoverheid worden een aantal vormen van kindermishandeling expliciet genoemd. Ook het onachtzaam omgaan met voeding kan als mishandeling worden gezien.

Overvoeding is mishandeling

Onvoldoende aandacht voor de voeding van het kind kan worden aangemerkt als lichamelijke verwaarlozing, omdat het kind niet de zorg en de verzorging krijgt die het verdiend. Een kind heeft behoefte aan liefde, warmte en geborgenheid. Een kind dient in zijn of haar opvoeding ook te leren dat voeding de functie heeft om zijn of haar lichaam te onderhouden en niet om onprettige gevoelens te dempen of om prettige gevoelens (troost) op te wekken. Ouders dienen een kind een gezonde (op)voeding te geven. Tegenwoordig is er met de (op)voeding nog wel een verbeterslag te maken.

Na-aapje

Uit de laatste Voedselconsumptiepeiling blijkt namelijk dat de meeste kinderen te weinig groente, fruit en vis eten en ze krijgen te veel suiker en verzadigd vet binnen. Dit patroon zien we ook bij volwassenen. Wanneer ouders denken dat “het wel goed zit met hun voeding” zal het na-aapjes-principe dat vanaf augustus tot oktober dit jaar werd gepromoot, niet tot het gewenste resultaat leiden. Kinderen leren door imitatiegedrag. Als een ouder weinig groente eet, zal een kind ook niet gestimuleerd worden om groente te eten. Dus na-aapje had beter vooraf gegaan kunnen worden door voorbeeldmensje, omdat er een hiaat is tussen werkelijkheid en wenselijk (voedings)gedrag…

Gaatjes

Uit onderzoek van TNO blijkt dat 56% van de vijfjarige kinderen al acht gaatjes in het gebit heeft. In De Volkskrant van 11 mei 2011 lezen we dat tandartsen en kaakchirurgen  steeds meer kinderen met ernstige tandproblemen zien. Wekelijks wordt in het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) bij ongeveer tien kinderen het volledige melkgebit verwijderd, omdat het niet meer te redden is doordat de ouders geen aandacht gehad hebben voor de gebitsverzorging. Naast het onvoldoende poetsen is toename van het aantal snoepmomenten per dag hier de oorzaak van. Kinderen nemen naar school vaak zoete versnaperingen mee voor tussendoor en (als onderdeel van) de lunch.
Is dat (een combinatie van) onwil, onwetendheid of onmacht van ouders? Of ligt het ook aan de omgeving?

Weersta verleiding op kinderooghoogte

Ouders en kinderen hebben ook te maken met verleidingen waar ze zelf niet voor kiezen. Denk maar eens aan alle snoep dat bij winkelkassa’s op kinderooghoogte ligt. Tijdens het wachten en afrekenen is er voor een kind voldoende tijd om zich aan het uitgestalde snoep te verlekkeren. Ouders die het snoepen altijd toestaan zijn niet zorgzaam voor hun kind. En het snoep staat doorgaans niet op het boodschappenlijstje…

Actie zonder na te denken

Wie gedachteloos een zak snoep of chips naar binnen werkt, proeft vaak niet meer wat er gegeten wordt. Daarom is het af te raden om kinderen met een zak snoep of chips voor de televisie te parkeren. Het tv-kijken wordt dan gekoppeld aan (gedachteloos) eten en drinken en het is een inactieve bezigheid.
Beperk de tv-uren en stimuleer activiteit. Het is mooi dat de overheid sporten stimuleert, maar om overgewicht te voorkomen is het als roeien met één riem als er niets aan de voeding wordt gedaan.

Voeding om te verleiden en te vieren

Bij een gezonde (op)voeding is het belangrijk dat een kind bewust leert genieten van (gezonde) voeding en dat het onder andere kennis maakt met de verschillende soorten groente, fruit en vis zodat het deze leert te waarderen. Het herkennen van smaken begint vermoedelijk al in de baarmoeder, dus de ouders kunnen zich er al vroeg op voorbereiden. Het kind hoeft uiteindelijk niet alles te lusten, als er maar genoeg te kiezen overblijft.