Vitamine K tegen COVID-19?
Naast vitamine D wordt ook vitamine K genoemd als mogelijke kandidaat in de strijd tegen COVID-19. Is dit het volgende proefballonnetje of is hier al een stevige onderbouwing voor gevonden? Is vitamine K betrokken bij de stofwisseling en werking van vitamine D? Welke invloed heeft vitamine K op het beloop van COVID-19? Wat is hier het praktische advies?
Functie en bronnen van vitamine K
Vitamine K is betrokken bij de bloedstolling. Verder is dit vitamine mogelijk ook van belang voor de stevigheid van de botten. Belangrijke bronnen van vitamine K zijn groene (blad)groenten, graanproducten, vlees, ei en melk en melkproducten. Vitamine K komt voor als K1 (fylochinon) en K2 (menachinon). Daarnaast zijn de darmbacteriën ook nog in staat om vitamine K te produceren. Doorgaans komen er geen tekorten of overschotten aan dit vitamine voor, maar mensen die bloedverdunners of antistollingsmiddelen gebruiken moeten wel oppassen met vitamine K-supplementen.
Mensen die antibiotica gebruiken kunnen een verminderde vitamine K-productie door darmbacteriën hebben. Pasgeboren baby’s kunnen een tekort aan dit vitamine hebben omdat ze bij de geboorte nog onvoldoende vitamine K aanmaken in hun darmen.
Vitamine K en COVID-19
Ortho Health Foundation stelt dat vitamine K-tekort mogelijk een rol speelt bij het beloop van COVID-19. Zij baseert zich hierbij op een onderzoek waarin de relatie tussen vitamine K-status in COVID-19-patiënten werd vergeleken met de vitamine K-status bij COPD-patiënten. Dat is geen goede vergelijking, omdat bij COPD alleen de luchtwegen zijn aangedaan terwijl bij COVID-19 ook de bloedstolling en nog veel meer systemen beïnvloed kunnen worden. Daarnaast is de totale patiëntengroep uit dit onderzoek te klein om er goede uitspraken over te doen. In een ander onderzoek wordt vitamine K genoemd naast een aantal ander voedingsstoffen, maar ook hier is voor geen van de genoemde voedingsstoffen robuuste uitspraken te doen of ze helpen bij het voorkomen en de behandeling van COVID-19.
Er is meer onderzoek nodig om een stevig bewijs te verkrijgen over de effectiviteit van vitamine K bij het voorkomen en behandelen van COVID-19.
Vitamine K en vitamine D
In het blog van vorige week werd uitgelegd dat het bewijs voor vitamine D ook nog niet al te stevig staat voor het voorkomen en behandelen van COVID-19. Wel wordt er al langer geopperd dat een advies over vitamine D altijd vergezeld moet gaan met een advies voor vitamine K. Ballegooien en haar onderzoeksgroep geven aan dat het nog te vroeg is om hier harde uitspraken over te doen, maar dat het wel een onderwerp is waar verder onderzoek naar gewenst is. Ballegooien heeft echter geen uitspraak gedaan over de effecten van vitamine D en K in relatie tot COVID-19.
Het is gewoon nog veel te vroeg om harde uitspraken te doen over wat er wel- en niet werkt als het gaat om het suppleren van vitaminepreparaten om COVID-19 te behandelen of de kans op een infectie te verkleinen.
Waarom zoveel aandacht voor allerlei voedingsstoffen in relatie tot COVID-19?
(Voedings)Wetenschappers hadden altijd al aandacht voor de relatie tussen voeding en ziekten, maar het lijkt erop dat “het grote publiek” nu ook meer geïnteresseerd is in voeding als remedie voor ziekten. Op dit moment gaat het dan vooral om hoe voedingsstoffen kunnen worden gebruikt om COVID-19 snel “aan te pakken”. Er wordt al veel langer onderzoek verricht de invloed van verschillende voedingsstoffen op (over)gewicht, hart- en vaatziekten, diabetes en longaandoeningen. Deze ziekten zorgen voor een grote ziektelast en maken mensen ook kwetsbaarder om COVID-19 te krijgen. Daarnaast kunnen deze aandoeningen tot een ernstiger verloop van COVID-19 leiden. Er lagen dus ook al heel wat onderzoeksresultaten “op de plank” en dat kan mogelijk helpen om sneller gegevens te genereren. Daarbij moet er altijd wel goed gekeken worden naar aparte voedingsstoffen, hun onderlinge relatie, hoe ze elkaars werking beïnvloeden, voedingsmiddelen die deze voedingsstoffen kunnen leveren, etc.
Ook wetenschappers hebben belang bij een remedie
Het is logisch dat er hard gezocht wordt naar een remedie tegen dit vermaledijde sneaky virus dat ons leven zo aan banden legt. We willen graag weer normaal leven zonder allerlei reisbeperkingen. We willen ons wat vrijer kunnen bewegen zonder voortdurend opletten dat we voldoende afstand bewaren. Naast dat alles zien we ook de toenemende druk op de zorg en de economische schade. Iedereen heeft er belang bij dat er een remedie komt, maar als wetenschapper wil je wel dat er voldoende bewijs is voor de werkzaamheid en dat er geen schadelijke bijwerkingen optreden. Dat betekent dat er zorgvuldig gekeken moet worden naar een goede opzet, juiste verzameling van data, etc. Daarom blijft tot nu toe het advies om zoveel mogelijk hygiënische maatregelen op te volgen om een infectie te voorkomen en je weerbaarheid te verhogen.
Leefstijladviezen om de kans op COVID-19 te verkleinen
Zorg dat je de hygiënemaatregelen in acht neemt, dus:
1. Afstand bewaren
2. Vermijd drukke plaatsen
3. Handen wassen
4. Mondkapje dragen, waar nodig
5. Geen handen schudden
Zorg voor een gezonde leefstijl:
1. Slaap voldoende
2. Beweeg dagelijks ongeveer 30-60 minuten
3. Zorg voor ontspanning
4. Wissel zitten en bewegen af tijdens het thuiswerken
5. Eet gezond, volgens de Schijf van Vijf
En hoe zit het nu met vitamine K?
Dit kun je voldoende binnen krijgen door voldoende groente en fruit te eten.
Suppletie is niet nodig behalve als er een medische/voedingskundige noodzaak is.
Laat altijd door een deskundige professional (arts/diëtist) bepalen of jij suppletie nodig hebt.
