Voeding voor Paralympiërs

Adviezen nog meer op maat gewenst

Wie zich wel eens verdiept heeft in de classificatie van handicaps voor de Paralympische Sport heeft kunnen zien dat er een behoorlijke variatie is in de soorten en de typen handicaps. De verscheidenheid is zo groot dat het nodig is om meerdere typen voedingsadviezen op te stellen, rekening houdend met de veranderde fysiologische behoeften. Zo kun je denken aan sporters met neurologische problemen, sporters die ledematen missen of die gehoor of gezichtsproblemen hebben. En wat te denken van sporters die rolstoelafhankelijk zijn of mentale beperkingen hebben? Uiteraard is het een en ander ook afhankelijk van het type sport dat er wordt beoefend.

Verhoogde of verlaagde energiebehoefte?

Voor sporters met neurologische afwijkingen kan er sprake zijn van een verhoogde energiebehoefte, bijvoorbeeld als er sprake is van een verhoogde spierspanning. Maar sporters met een verlaagde spierspanning kunnen juist een verlaagde energiebehoefte hebben.
Sporters met onvolgroeide armen en/of benen of die ledematen missen hebben een verlaagde energiebehoefte in vergelijking met sporters die goed functionerende armen en benen hebben. Dat is eenvoudig te verklaren doordat zij minder lichaamsweefsel in stand hoeven te houden. Rolstoelsporters gebruiken voornamelijk hun bovenlichaam en hun armen en dat is vaak ook te zien aan hun lichaamsbouw. Logisch beredeneerd betekent het ook dat deze sporters een lagere energiebehoefte hebben dan hun collega’s die niet rolstoelafhankelijk zijn, maar er is niet veel onderzoek beschreven over de voedingsbehoefte bij sporters met beperkingen.

Aangepaste sporttypes en andere energiebehoeften

Bij sommige sporten wordt er een aanpassing gemaakt aan de beperking van de deelnemers. Denk bijvoorbeeld aan zitvolleybal of voetbal voor blinden of goalbal. Ook de aanpassing aan de manier van de sportbeoefening kan er toe leiden dat een sporter meer of minder energie nodig heeft. Zit-volleyballers bewegen minder dan volleyballers die wel kunnen lopen en daardoor is hun energiegebruik lager. Ook hier geldt dat er weinig bekend is over specifieke aanbevelingen voor de voeding van deze groepen sporters.

Energiebehoefte gelijk? Of toch niet?

Sporters die problemen hebben met het gehoor of het zicht gebruiken evenveel energie als hun collega’s die wel goed kunnen horen en zien. Wanneer er echter een aanpassing in de beoefening van de sport plaatsvindt kan dat echter wel leiden tot een andere energiebehoefte. Stel dat het veld kleiner wordt gemaakt, zoals bij CP-voetbal (voetbal voor spelers met cerebral palsy) en dat de speelduur ook korter is, dan heeft dat natuurlijk ook gevolgen voor de voedingsadviezen. Maar ook hier geldt dat er nog weinig onderzoeksgegevens  voorhanden zijn om deze groepen sporters te adviseren.

Meer aandacht nodig voor de Paralympiërs

Paralympiërs moeten veel meer grenzen verleggen om hun (sportieve) doelen te bereiken dan sporters die geen beperkingen hebben. Snowboardster Bibian Mentel is zo’n sporter die haar grenzen heeft verlegd nadat zij een beenamputatie onderging vanwege botkanker. Zij heeft de Mentellity Foundation opgericht om andere sporters met een beperking te helpen om hun sportieve dromen waar te maken. Het zou mooi zijn als er meer informatie beschikbaar komt om sporters met een beperking beter te adviseren hoe zij hun sportieve prestaties op een gezonde manier kunnen verbeteren.
En laat er nu op 5 oktober door het Amsterdam Institute of Sport and Science (AISS) een middagsymposium over de paralympics georganiseerd worden. Meer informatie over dit symposium kun je hier vinden. Nu maar hopen dat dit de aanzet mag zijn tot meer aandacht en onderzoek om deze sporters beter van (voedings)adviezen te voorzien voor hun sport.