Diëtist of leefstijlcoach?

Wanneer je je leefstijl wilt veranderen kun je verstrikt raken in het oerwoud van aanbieders voor van alles en nog wat. Het gaat dan om tips over voeding, leefstijl, sport/bewegen etc. In de blog van de vorige week werd besproken dat je toch eerst eens moet bedenken wat je wilt nastreven. Verder moet je dan bedenken hoe je dat doel wilt bereiken. Wil je de hulp van een leefstijlcoach, een diëtist of allebei?

Meerdere doelen goed vol te houden?

Natuurlijk kan het ook zijn dat je meerdere doelen tegelijkertijd wilt halen. Misschien heb je al uitgevogeld dat er meerdere manieren zijn om je doel te bereiken. Het is ook mogelijk dat je ontdekt hebt dat je veel winst kunt boeken als je leefstijl op meerdere fronten aanpast. Hierbij kun je dan denken aan het nemen van meer beweging, meedoen aan dry januari, minder bankhangen en bijvoorbeeld ook gezonder gaan eten. Als je hier allemaal tegelijkertijd op in wilt zetten kan dat best veel zijn.
Inmiddels hebben we Blue Monday alweer achter de rug en ben je misschien met een groot deel van de voornemens alweer gestopt. Het aanleren van nieuw gedrag vergt veel aandacht. En wanneer “meer bewegen” of “meer sporten” een van de doelen is moet de totale weekagenda worden aangepast.

Begeleiden, behandelen of coachen?

Begeleiden betekent dat je iemand vergezelt. Je loopt met hem/haar een stukje mee. Er is dan enigszins sprake van een ongelijkwaardige verhouding: de persoon die begeleid wordt aanvaardt hulp van een ander iemand die hem/haar helpt om ergens te komen. Bij begeleiden is er dus sprake van een ongelijkwaardige situatie.
Behandelen gaat over de manier waarop er met iemand omgegaan wordt, of in deze context: iemand beter maken. Dat betekent dat je ervan uitgaat dat iemand (nog) niet goed (genoeg) is. Gevoelsmatig betekent dat ook dat je iemand in een laag-positie zet ten opzichte van zijn/haar behandelaar.
Coachen daarentegen wordt gedefinieerd als een specifieke manier van begeleiden. Een coach helpt iemand om zijn/haar doelen te verwezenlijken. Hier kan sprake zijn van een ongelijkwaardige situatie tussen de coach en zijn/haar cliënt. Toch biedt het begrip “coachen” meer ruimte voor gelijkwaardigheid tussen coachee en de coach. Dit kan vooral tot uiting komen als de coach alleen spiegelt en alleen kennis/vaardigheden aanreikt op het moment dat de coachee daarom vraagt.

Verschil tussen diëtist en leefstijlcoach

Een diëtist is een paramedicus die specialistische kennis heeft over voeding in relatie tot ziekten. Zij/hij is opgeleid is om een voedingsadvies te geven naar aanleiding van een medische indicatie. Daarbij wordt het voedingsadvies speciaal aangepast op de persoonlijke situatie van de patiënt. Daarnaast is de diëtist ook deskundig op het gebied van gezonde voeding voor mensen die geen medische problemen hebben. Daarbij gaat het dan vooral om praktische deskundigheid. Een diëtist kan praktische voedingsadviezen opstellen op basis van wetenschappelijke bevindingen.
Een leefstijlcoach kan een persoon helpen om specifieke gezondheids- en/of leefstijldoelen te behalen. Daarbij kan het gaan om algemene doelen op het gebied van bewegen, roken, alcoholgebruik, voeding en/of ontspanning, slaap en stressbeheersing.
Samengevat kun je stellen dat een leefstijlcoach een klein beetje weet van een heleboel en een diëtist weet een heleboel van een klein beetje, namelijk voeding.

Overeenkomsten leefstijlcoach en diëtist

Een leefstijlcoach gaat bij voorkeur uit van de deskundigheid van zijn/haar coachee. Dat betekent dat de leefstijlcoach de coachee helpt om doelen te bepalen voor het verbeteren/veranderen van zijn/haar leefstijl. Het gaat altijd om doelen die passend zijn bij de mogelijkheden van de coachee. De leefstijlcoach vraagt zijn/haar coachee om zelf de doelen te formuleren. Vervolgens stimuleert hij/zij de cliënt om zelf te bedenken hoe deze doelen behaald kunnen worden. Daarbij kan het om verschillende leefstijlgebieden gaan. Wanneer specialistische adviezen nodig zijn om de leefstijl-gerelateerde doelen te verwezenlijken, dient de leefstijlcoach door te verwijzen naar een specialist. Bij voedings-gerelateerde doelen vanwege een medische indicatie is een verwijzing naar een diëtist nodig, omdat er geen andere professionals zijn die daarvoor opgeleid zijn.
Omdat de diëtist tegenwoordig ook coachende vaardigheden in de opleiding ontwikkelt kan de diëtist ook als coach optreden voor haar/zijn cliënt/patiënt.

Leefstijlcoach en diëtist

Als je jouw leefstijl wilt veranderen ga je dus eerst naar de leefstijlcoach om samen te bepalen welke doelen en aanpak voor jou passend zijn. De leefstijlcoach stuurt je door naar een andere professional als er een meer specialistische aanpak op een van de terreinen van de leefstijl (beweging, voeding, ontspanning/stress, verslaving) nodig is. Soms komt het voor dat een leefstijlcoach zelf gespecialiseerd is in een bepaald onderdeel van leefstijl. Zo kan het gebeuren dat je bij een leefstijlcoach komt die ook diëtist (of fysiotherapeut) is. Meestal gaat het dan om een diëtist (of fysiotherapeut) die eerst de HBO Voeding en Diëtetiek succesvol heeft afgerond en later een opleiding tot leefstijlcoach heeft gevolgd. Het voordeel van de leefstijlcoach met een specialisme is dat deze coach/diëtist gelijk ook breder blijft kijken dan alleen het specialisme.

Wordt vervolgd…

Om daar nog dieper in te duiken volgt er een aflevering waarin de leefstijlcoaching en een aflevering waarin de diëtetiek nog verder worden belicht.